Categoriearchief: Landelijk

Koopwoningen ruim 8 procent duurder in augustus

Digitaalburg Geplaatst op door

Bestaande koopwoningen waren in augustus 8,2 procent duurder dan in augustus 2019. Dat is de grootste prijsstijging in ruim anderhalf jaar. Dit blijkt uit onderzoek naar de prijsontwikkeling van bestaande particuliere koopwoningen in Nederland van het CBS en het Kadaster.

Na een piek in augustus 2008 daalden de prijzen van koopwoningen en in juni 2013 werd een dieptepunt bereikt. Sindsdien is er sprake van een stijgende trend. In mei 2018 was de prijsindex bestaande koopwoningen voor het eerst hoger dan het recordniveau in augustus 2008. In augustus 2020 bereikte de index het hoogste niveau ooit. Vergeleken met het dal in juni 2013 lagen de prijzen in augustus 51 procent hoger. 

Minder transacties bestaande koopwoningen in augustus

Het Kadaster maakte bekend dat het in augustus 19.034 woningtransacties registreerde. Dat is bijna 3 procent minder dan een jaar eerder. In de eerste acht maanden van dit jaar zijn 148.107 woningen gewisseld van eigenaar, ruim 5 procent meer dan in dezelfde periode van 2019. Bron: CBS

In week 37 zijn 46 bedrijven failliet verklaard

Digitaalburg Geplaatst op door

In week 37 zijn 46 bedrijven en instellingen (incl. eenmanszaken) failliet verklaard, meldt het CBS. Dat zijn er 10 meer dan in week 36. In de eerste 37 weken van 2020 zijn 2.453 bedrijven en instellingen failliet verklaard. Dat zijn er 206 minder dan in dezelfde periode van 2019.
Het CBS brengt tijdens de corona-crisis wekelijks de ontwikkeling van het aantal door rechtbanken uitgesproken faillissementen in beeld. Doorgaans zullen de cijfers op donderdag 12.00 uur gepubliceerd worden.

In week 37 zijn 43 bedrijven en instellingen (excl. eenmanszaken) failliet verklaard, 11 meer dan in week 36. Daarnaast zijn 3 eenmanszaken failliet verklaard, 1 minder dan een week eerder.

Meeste faillissementen in bouwnijverheid

De bouwnijverheid had van alle onderscheiden branches de meeste faillissementen, namelijk 13. Dat zijn er 9 meer dan in week 36. Verder zijn in de detailhandel 4 bedrijven failliet gegaan, 1 meer dan in de voorgaande week. Ook in de gezondheids- en welzijnszorg zijn 4 instellingen failliet gegaan, 3 meer dan in week 36. Bron: CBS

Werkloosheid stijgt minder sterk in augustus

Digitaalburg Geplaatst op door

In augustus waren 426 duizend mensen werkloos, dat is 4,6 procent van de beroepsbevolking. In de afgelopen drie maanden kwamen er gemiddeld 32 duizend werklozen per maand bij. Het aantal werkenden nam in deze periode ook toe, met gemiddeld 18 duizend per maand. In juli en augustus was de toename van het aantal werklozen en werkenden minder sterk dan in juni. Dat meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers over de beroepsbevolking. UWV registreerde eind augustus 292 duizend lopende WW-uitkeringen.

In de afgelopen drie maanden groeide de beroepsbevolking (alle werkenden en werklozen samen) met gemiddeld 49 duizend mensen per maand. In april, na het uitbreken van de coronacrisis, werd de beroepsbevolking aanzienlijk kleiner. Hier speelde mee dat de daling van het aantal werkenden in die periode niet gepaard ging met een vergelijkbare stijging van het aantal werklozen.

Door de toename van het aantal werklozen en werkenden in juni tot en met augustus waren er in augustus weer vrijwel evenveel mensen op de arbeidsmarkt als in de eerste drie maanden van 2020.

Minder sterke toename werkloosheid dan in voorgaande maanden

Om de conjuncturele ontwikkelingen op de arbeidsmarkt in verschillende landen te kunnen vergelijken, wordt vaak gebruikgemaakt van de werkloosheidsindicator van de International Labour Organization (ILO). Volgens deze indicator zijn mensen van 15 tot 75 jaar die geen betaald werk hebben, maar daar wel recent naar hebben gezocht en direct beschikbaar zijn, werkloos. Met 426 duizend werklozen in augustus was 4,6 procent van de beroepsbevolking werkloos. In juli was dat 4,5 procent. Tussen mei en juni nam de werkloosheid nog toe van 3,6 naar 4,3 procent.

UWV: aantal WW-uitkeringen gedaald

Eind augustus verstrekte UWV 292 duizend WW-uitkeringen. Dat zijn er 9,1 duizend minder dan eind juli, toen er nog 301 duizend WW-uitkeringen werden verstrekt. De afname was vooral zichtbaar onder jongeren tussen de 15 en 25 jaar (-14,9 procent). Het aantal WW-uitkeringen is nog wel fors hoger dan aan het begin van dit jaar.

UWV: Minder nieuwe WW-uitkeringen

In augustus werden er gemiddeld per week 7,1 duizend nieuwe WW-uitkeringen toegekend. Dat is een afname ten opzichte van juli, toen er gemiddeld per week 8,7 duizend nieuwe WW-uitkeringen bij kwamen. Door de coronacrisis was tussen maart en juli van dit jaar de instroom structureel hoger dan in 2019. In augustus is het aantal nieuwe WW-uitkeringen weer bijna gelijk aan dat van augustus 2019.

Weer meer mensen op zoek naar werk

De toename van het aantal werklozen en het aantal mensen met werk is een resultaat van onderliggende stromen tussen de werkzame, de werkloze en niet-beroepsbevolking. Het onderstaande schema laat die stromen zien.

In de afgelopen drie maanden nam het aantal werklozen met bijna 100 duizend toe. Dit kwam vooral doordat meer mensen op zoek gingen naar werk (van niet-beroepsbevolking naar werkloos) dan dat er mensen stopten met zoeken naar een baan (van werkloos naar niet-beroepsbevolking). Per saldo groeide de werkloosheid hierdoor met 88 duizend mensen in de afgelopen drie maanden. Daarnaast waren er ook meer mensen die hun baan verloren en werkloos werden (van werkzaam naar werkloos) dan werklozen die een baan vonden (van werkloos naar werkzaam). Hierdoor steeg de werkloosheid per saldo met 7 duizend personen.

De werkloosheid nam tussen mei en augustus dus vooral toe doordat meer mensen op zoek gingen naar werk en niet zozeer doordat veel mensen hun baan verloren, zoals dat wel het geval was tussen maart en juni.

Het aantal mensen met werk nam tussen mei en augustus ook toe, met 53 duizend. Dit komt met name doordat in deze periode meer mensen toetraden tot de arbeidsmarkt en direct een baan vonden (van niet-beroepsbevolking naar werkzaam), terwijl er minder stopten met werken en de arbeidsmarkt verlieten (van werkzaam naar niet-beroepsbevolking).

Tussen maart en juni was juist het aantal werkenden dat (tijdelijk) de arbeidsmarkt verliet (van werkzaam naar niet-beroepsbevolking) naar verhouding groot.

Het CBS publiceert maandelijks volgens de internationale richtlijnen over de beroepsbevolking. De bijbehorende indicatoren, de werkzame en werkloze beroepsbevolking, worden wereldwijd gebruikt om de conjuncturele ontwikkelingen op de arbeidsmarkt te beschrijven. Daarbij zijn maandcijfers essentieel. Daarnaast publiceert het UWV maandelijks over het aantal WW-uitkeringen. Deze UWV-cijfers over uitkeringen zijn niet één-op-één vergelijkbaar met de indicatoren over de beroepsbevolking. Het aantal werklozen nam de afgelopen drie maanden sterker toe dan het aantal uitkeringen. Bron: CBS

7 procent minder elektriciteit verbruikt in tweede kwartaal

Digitaalburg Geplaatst op door

Het verbruik van elektriciteit is in het tweede kwartaal van dit jaar 1,8 miljard kWh lager dan in het tweede kwartaal van 2019. De productie was 0,2 miljard kWh lager, het invoersaldo 1,6 miljard kWh lager. De productie van elektriciteit uit kolen is gedaald in het tweede kwartaal, de productie van hernieuwbare elektriciteit is gestegen. De hoeveelheid geproduceerde hernieuwbare elektriciteit is nu hoger dan de elektriciteit uit kolen. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers.

Het verbruik in het eerste kwartaal van 2020 was nog vergelijkbaar met het verbruik in het eerste kwartaal van 2019, het verbruik in het tweede kwartaal was 7 procent lager dan in het tweede kwartaal een jaar eerder. Deze daling valt samen met de verminderde economische activiteit als gevolg van de lockdown. Cijfers over het verbruik per sector zijn nog niet beschikbaar.

Meer elektriciteit naar Duitsland

De productie van elektriciteit was in het tweede kwartaal 0,2 miljard kWh (1 procent) lager dan in het tweede kwartaal van 2019. Het invoersaldo daalde met 1,6 miljard kWh. Met name het invoersaldo met Duitsland is sterk veranderd. In het tweede kwartaal daalde de invoer van elektriciteit uit Duitsland met 2,0 miljard kWh, de uitvoer naar Duitsland steeg met 1,9 miljard kWh. De Duitse kolencentrales produceren aanzienlijk minder elektriciteit (16 miljard kWh minder). De Nederlandse elektriciteit producerende installaties, die vooral met aardgas gestookt worden, produceren nu meer om de daling van de elektriciteitsproductie in Duitsland te compenseren.

Meer hernieuwbare elektriciteit

In het eerste halfjaar is ook de Nederlandse elektriciteitsproductie uit steenkool gedaald, van 11 miljard kWh in 2019 naar 4 miljard kWh in 2020. Dit is een daling van 63 procent. Oorzaken zijn onder andere de concurrentie met andere energiedragers (lagere prijs van aardgas op de wereldmarkt, prijs van CO2-emissierechten, gunstig weer), lagere elektriciteitsvraag uit Noordwest-Europa en technische storingen bij enkele bedrijven.

De productie van elektriciteit uit hernieuwbare bronnen is gestegen van 10,6 miljard kWh in het eerste halfjaar van 2019 naar 14,8 miljard kWh in de eerste helft van 2020, een stijging van 39 procent. De productie van elektriciteit uit zon nam toe met 1,5 miljard kWh (56 procent), de productie van elektriciteit uit wind steeg met 1,4 miljard kWh (25 procent). De weersomstandigheden waren gunstig (relatief veel wind en zonnestraling) , maar ook het opgestelde vermogen van zonnepanelen was groter. Bron: CBS

Prinsjesdag: extra investeringen in onderhoud aan wegen en spoor

Digitaalburg Geplaatst op door

We hebben in Nederland een goede infrastructuur. Om die te behouden moeten we blijven investeren. De komende jaren trekken minister Cora van Nieuwenhuizen en staatssecretaris Stientje van Veldhoven versneld 1,9 miljard euro uit voor het onderhoud en vervangen van wegen, spoor, vaarwegen en dijken. Het beheer en onderhoud van wegen en spoor krijgt hierdoor de komende jaren een extra impuls.

Hiermee investeren we niet alleen in betere bereikbaarheid, veiligheid en leefbaarheid, maar bieden we ook onze bouwsector zicht op werk in deze moeilijke economische tijden. De coronacrisis is ook van invloed op de mobiliteit van mensen. Mensen reizen nu minder. Maar aangezien de bevolking groeit en er veel woningen bij moeten komen, zal de druk op de wegen, het spoor en het openbaar vervoer toenemen. Geplande werkzaamheden worden dan ook niet uitgesteld, integendeel. Prorail en Rijkswaterstaat gaan de komende jaren volop aan de slag.

Versnellen waar het kan
Minister van Nieuwenhuizen stelt ruim een half miljard versneld beschikbaar om eerder dan gepland onderhoud uit te voeren aan de Rijksinfrastructuur. Dit bedrag komt bovenop de extra 265 miljoen die zij eerder al heeft uitgetrokken voor het onderhoud van bruggen, tunnels en sluizen die in de decennia na de oorlog zijn gebouwd en toe zijn aan een opknapbeurt. Rijkswaterstaat is al in gesprek met de bouwsector over welke werkzaamheden op korte termijn kunnen worden uitgevoerd, zodat men zo snel mogelijk aan de slag kan met opdrachten.

Minister van Nieuwenhuizen: “Het is al weer bijna net zo druk op de wegen als voor corona. Dus zorgen we ervoor dat de infrastructuur er beter voor staat wanneer de economie straks weer aantrekt. Door waar het kan onderhoud versneld uit te voeren, willen we oponthoud bij bruggen en sluizen zoveel mogelijk voorkomen.” Het gaat o.a. om groot onderhoud van de N18 en A50 in Oost-Nederland. Ook het baggeren van grote rivieren als de Nederrijn-Lek, Bovenrijn-Waal en de Twentekanalen vindt eerder plaats.

Staatssecretaris van Veldhoven stelt de komende jaren ruim 1,4 miljard versneld beschikbaar voor onderhoud en vervanging van het spoor. Ongeveer de helft van het extra budget komt tussen 2021 en 2023 op de markt. Van Veldhoven: “De trein is voor veel mensen dé manier om naar werk, school of familie te gaan. Ons spoor is een van de drukst bereden ter wereld. Door nu extra te investeren vermijden we storingen voor de reiziger en goederenvervoerders. ProRail gaat werk snel op de markt zetten. Dat betekent werk voor bouwbedrijven in moeilijke tijd en dat is belangrijk”.

ProRail pakt de komende jaren onder meer het spoor rond Schiphol aan. Goederenrangeerterrein Kijfhoek en de havenspoorlijn van Rotterdam krijgen een opknapbeurt. Monumentale stationskappen in Groningen en Leeuwarden worden gerestaureerd en meer stations worden rolstoelvriendelijk gemaakt.

Waterveiligheid en klimaatadaptatie
Minister van Nieuwenhuizen investeert de komende jaren 200 miljoen extra in de aanpak van droogte en klimaatadaptatie. Van Nieuwenhuizen: “Er zijn langere perioden van droogte en ook vaker hevige buien met wateroverlast als gevolg. Beschermen tegen water was ons motto, nu moeten we ook kampioen water vasthouden worden”. Met dit geld wil Van Nieuwenhuizen samen met waterschappen, provincies en gemeenten onder andere de belangrijkste problemen met watertekorten maar ook wateroverlast aanpakken, zodat we meer zekerheid hebben over drinkwater en onze gewassen en natuur beter bestand zijn tegen extreem weer. Het kabinet presenteert vandaag ook het door Deltacommissaris Peter Glas opgestelde Deltaprogramma 2021. Hierin staan tal van maatregelen op het gebied van waterveiligheid, zoetwaterbeschikbaarheid en ruimtelijke adaptatie.

Duurzaam
Van Nieuwenhuizen en Van Veldhoven willen de bouw niet alleen helpen met extra werk, maar ook ondersteunen bij het bouwen zonder uitstoot van stikstof en broeikasgassen. Zo hoeft de binnenvaart vanaf volgend jaar geen energiebelasting meer te betalen op walstroom; een milieuvriendelijke variant in vergelijking met (diesel)aggregaten die nu nog vaak gebruikt worden.
Rijkswaterstaat en Prorail besteden dit jaar vijf miljoen euro om werk aan de A16 en de aanleg van een busbaan tussen Hilversum en Huizen uit te voeren met hijskranen, graafmachines en walsen die volledig zonder uitstoot hun werk doen. Bouwers kunnen daarnaast in 2021 subsidie aanvragen om ervaring op te doen met schone machines.

Verkeersveiligheid
Minister van Nieuwenhuizen werkt samen met gemeenten en provincies aan het verbeteren van de verkeersveiligheid. Eerder maakte zij bekend dat deze partijen plannen in kunnen dienen voor concrete maatregelen om de veiligheid op wegen en fietspaden te verbeteren. Er zijn uit het hele land zoveel goede plannen binnengekomen dat Van Nieuwenhuizen in 2021 hiervoor 100 miljoen euro extra beschikbaar stelt, boven op 50 miljoen euro die al jaarlijks beschikbaar is. Zo kunnen rotondes, stoepen, kruisingen en andere plekken waar veel ongelukken gebeuren sneller worden aangepakt.

Economie zonder afval
Staatssecretaris van Veldhoven investeert 40 miljoen in een economie zonder afval: de circulaire economie. Het kabinet wil dat Nederland in 2050 volledig circulair is en zet in op 50% minder gebruik van primaire grondstoffen in 2030. Door slimmer te ontwerpen, te recyclen en her te gebruiken voorkomen we milieuvervuiling en CO2-uitstoot. Van Veldhoven trekt 40 miljoen uit voor het versnellen en opschalen van de circulaire economie. Het geld gaat onder meer naar concrete circulaire initiatieven van MKB-ers. Bijvoorbeeld de ontwikkeling van een circulair systeem van herbruikbare bekers voor op festivals. Daarnaast wordt kennisontwikkeling en innovatie gestimuleerd, een investeringsfonds opgezet en worden ondernemers geholpen met het ombouwen van bestaande businessmodellen naar circulaire businessmodellen.

Openbaar vervoer vitaal
Ook voor volgend jaar neemt het kabinet maatregelen om het openbaar vervoer als vitale sector voor reizigers beschikbaar te houden. Aan het advies van het kabinet om thuis te werken zit op dit moment geen einddatum. Ook het (hoger) onderwijs blijft voorlopig deels op afstand. Als gevolg van dit beleid blijft het aantal reizigers en dus ook de inkomsten van de vervoerders naar verwachting achter bij de situatie voor corona. Daarom is het de inschatting van het kabinet dat in 2021 ondersteuning in de vorm van een beschikbaarheidsvergoeding OV nodig is. Voor de periode tot 1 juli 2021 is voor deze verlenging 740 miljoen geraamd.

Kabinet investeert in bouwen

Digitaalburg Geplaatst op door

Investeren in wonen en bouwen is en blijft topprioriteit. Daarom komt de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties vandaag met een stevig pakket aan maatregelen. Dit pakket komt bovenop de investering van 2 miljard euro in woningbouw van vorig jaar en de maatregelen om door te bouwen die in mei bekend zijn gemaakt. De coronacrisis versterkt de noodzaak om de bouw door te laten bouwen, punt van aandacht blijft het tekort aan betaalbare woningen voor starters, ouderen en andere kwetsbare groepen.

– Er is 100 miljoen euro jaarlijks gereserveerd tot en met 2030, 1 miljard euro in totaal, voor bronmaatregelen om een drempelwaarde of partiële vrijstelling voor de bouw in te kunnen voeren als onderdeel van de stikstofaanpak.
– Het Rijk grijpt actiever in door voor de woningbouwimpuls extra middelen in te zetten en middelen naar voren te halen. In 2021 is 450 miljoen euro voor de woningbouwimpuls beschikbaar.
– Starters krijgen meer kansen door deze groep vrijstelling te geven van de overdrachtsbelasting. De overdrachtsbelasting voor beleggers gaat omhoog.
– De besluitvorming over 14 grote woningbouwlocaties wordt versneld en met gemeenten en provincies worden duidelijke afspraken gemaakt over het aantal te bouwen woningen. Er komt 20 miljoen euro extra beschikbaar voor de flexpools.
– De eerste stappen om een actief grondbeleid te voeren en een Rijksontwikkelbedrijf op te zetten, worden gezet.
– Er komt 20 miljoen extra euro beschikbaar voor de transformatie van winkels en kantoren tot woningen.
– Woningcorporaties gaan snel 150.000 woningen bouwen en krijgen meer ruimte om middenhuur te realiseren door het tijdelijk buiten werking stellen van de marktverkenning
– Doorbouwgarantieregeling wordt verder uitgewerkt
– Voor het verduurzamen van de gebouwde omgeving komt er extra 75 miljoen euro beschikbaar.

Minister Ollongren: “De bouw moet door blijven bouwen. Ook als het economisch minder goed gaat. Er zijn nog steeds veel meer betaalbare woningen nodig en starters moeten meer kansen krijgen op de woningmarkt. Daarom blijf ik investeren in het op gang houden van de bouw en maak ik duidelijke afspraken met gemeenten en provincies over het maken van woningbouwplannen. Met daarin speciale aandacht voor de starter en kwetsbare groepen.”

Stikstof
Er is 100 miljoen euro jaarlijks gereserveerd tot en met 2030, 1 miljard euro in totaal, voor bronmaatregelen om een drempelwaarde of partiële vrijstelling voor de bouw in te kunnen voeren als onderdeel van de stikstofaanpak.

Starters meer kans
Om starters meer kansen te geven, moeten er meer betaalbare woningen gebouwd worden. Vorige week is bekend gemaakt dat vanuit de eerste tranche van de woningbouwimpuls 51.000 woningen gebouwd gaan worden, hiervan zijn 33.000 woningen in het betaalbare segment. Ook ouderen en kwetsbare groepen gaan hiervan profiteren. Voor 2021 zijn er extra middelen beschikbaar voor de woningbouwimpuls, waardoor de inzet van de woningbouwimpuls voor volgend jaar op 450 miljoen euro komt. Daarnaast hoeven kopers tot 35 jaar eenmalig geen overdrachtsbelasting meer te betalen. De overdrachtsbelasting voor andere kopers die de woning zelf gaan bewonen blijft op 2 procent, voor anderen die de woning niet als hoofdverblijf gaan gebruiken wordt de belasting verhoogd naar 8 procent. Starters krijgen daardoor een betere positie ten opzichte van beleggers.

Voortouw in woningbouw en ruimtelijke ontwikkeling
De besluitvorming over 14 grote woningbouwlocaties wordt versneld. Samen met betrokken overheden en private partijen worden business cases en andere plannen uitgewerkt om de komende maanden bestuurlijke afspraken te maken. Daar bovenop worden met gemeenten en provincies afspraken gemaakt over de provinciale en regionale woningbouwprogramma’s in verband met de versnellingsopgave. Dit moet leiden tot concrete doelstellingen voor plancapaciteit en woningbouwproductie om de benodigde 845.000 woningen tot 2030 te realiseren.

Om ervoor te zorgen dat gemeenten sneller plannen maken en daardoor sneller bouwen, worden de flexpools uitgebreid. Er is 20 miljoen euro extra beschikbaar voor deze inzet van expertise op het gebied van de plan- en vergunningsfase.

De minister gaat onderzoek doen naar hoe actiever grondbeleid gevoerd kan worden en zo samen met de gemeenten en provincies de gebiedsontwikkeling in Nederland kan vormgeven. Het opzetten van een Rijksontwikkelbedrijf wordt verkend.

Van winkel naar woning
Het kabinet blijft het transformeren van bestaande gebouwen zoals leegstaande winkels, kantoren en bedrijfsterreinen stimuleren. Jaarlijks worden zo al duizenden woningen gerealiseerd. Door de coronacrisis komen er meer winkel- en horecapanden beschikbaar die omgebouwd kunnen worden tot woningen. Het kabinet stelt 20 miljoen euro extra beschikbaar om dit te stimuleren, dit moet ongeveer 9.000 woningen opleveren.

Versnellen nieuwbouw corporaties
Minister Ollongren is met Aedes en VNG tot bestuurlijke afspraken gekomen om gezamenlijk de bouw door corporaties te versnellen. De partijen willen ervoor zorgen dat de bouw van 150.000 woningen waarvoor heffingsvermindering is aangevraagd binnen twee jaar kan starten, met als doel in de komende twee jaar de nieuwbouw te versnellen naar 25.000 woningen per jaar.

Daarnaast willen ze bereiken dat er in twee jaar 10.000 flexwoningen door corporaties worden gebouwd. Een gezamenlijke taskforce gaat aan de slag om de bouw van deze (flex)woningen aan te jagen. Ook is afgesproken de bouw van middenhuur en goedkope koop door corporaties te stimuleren en daartoe de marktverkenning tijdelijk buiten werking te stellen.

Het kabinet neemt verschillende maatregelen die direct en indirect van invloed zijn op de financiële positie van corporaties. Per saldo blijft de investeringscapaciteit van de sector op peil zodat ze aan hun maatschappelijke opgave, waaronder het bouwen en verduurzamen van huizen, kunnen blijven voldoen. Het kabinet stelt 200 miljoen euro beschikbaar voor de verhuurderheffing. Daarmee komt het Kabinet door middel van een verlaging van de verhuurderheffing met 138 miljoen euro tegemoet voor de huurverlaging voor dure scheefwoners. Het overige deel van de beschikbaar gestelde middelen komt ten goede aan nieuwbouw in de vorm van dekking voor de vele extra aanvragen die zijn ingediend voor de heffingsvermindering nieuwbouw.

Doorbouwgarantie
Een belangrijke les uit de vorige crisis is dat de bouw niet stil mag vallen. In tijden van onzekerheid, zijn mensen vaak minder bereid om een nieuwe woning te kopen. Daardoor kan de woningbouwproductie terugvallen en loopt het woningtekort verder op. Daarom heeft de minister samen met de sector een doorbouwgarantie voor nieuwbouwwoningen verkend. Deze wordt nu verder uitgewerkt zodat deze klaarligt op het moment dat de economie verslechtert en dit een noodzakelijke maatregel zou zijn.

Verduurzaming
Het stimuleren van verduurzaming helpt om de bouwcapaciteit op peil te houden. In 2021 tot 2023 komt er jaarlijks 15 miljoen euro extra aan subsidie beschikbaar voor woningeigenaren die de woning verduurzamen. Dat is bovenop het beschikbare budget van € 100 miljoen per jaar (ISDE). Ook komt er € 30 miljoen euro extra beschikbaar voor consortia waarin bedrijfsleven en kennisinstellingen samenwerken aan innovatieve projecten voor een CO2-vrije gebouwde omgeving in 2050.

Kabinet investeert opnieuw extra in onderwijs en cultuur

Digitaalburg Geplaatst op door

Ook in de begroting voor 2021 trekt het kabinet, naast de steunmaatregelen vanwege de coronacrisis, opnieuw extra geld uit voor onderwijs, cultuur en wetenschap. Er is structureel 450 miljoen euro vrijgemaakt om scholen en universiteiten te compenseren voor hogere aantallen leerlingen en studenten. Voor cultuurinstellingen die ondanks een positieve beoordeling buiten de subsidies vielen van het Fonds Podium Kunsten is de komende vier jaar alsnog 15 miljoen euro per jaar beschikbaar, waardoor er ook meer instellingen in de regio subsidie krijgen. En er komt jaarlijks 32 miljoen euro extra voor vermindering van het lerarentekort, bovenop de bedragen die er dit jaar en deze kabinetsperiode beschikbaar voor zijn gekomen.

Steun vanwege corona in de nieuwe begroting
Net als iedereen in Nederland en de wereld, moet ook het onderwijs zich aanpassen vanwege de coronacrisis. Leraren zijn online les gaan geven. Er zijn zomerscholen georganiseerd. Het onderwijs is tijdens deze crisis goed overeind gebleven. Dankzij de inzet van leraren, leerlingen ouders, studenten, onderwijsorganisaties en het ministerie. En dankzij extra investeringen van het kabinet.

Om te voorkomen dat leerlingen en studenten achterop komen heeft minister Slob (Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media) in mei bijna 500 miljoen euro extra beschikbaar gesteld voor 2020 en 2021 om achterstanden in te lopen en studenten te compenseren. Met dit geld kunnen scholen bijvoorbeeld extra les geven of zomer-/herfstscholen inrichten. Zoveel mogelijk leerbanen en stages worden behouden. Studenten die in hun laatste studiejaar vertraging hebben opgelopen door corona worden deels gecompenseerd. Scholen in po, vo en mbo kregen steun voor de aanschaf van laptops, voor onderwijs op afstand. Deze zomer worden er daarnaast maatregelen genomen tegen jeugdwerkloosheid door loopbaangesprekken te voeren met kwetsbare leerlingen en studenten in met name het mbo (29,5 miljoen).

Kunstenaars en professionals in de culturele en creatieve sector zijn hard geraakt door corona. Minister Van Engelshoven (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) heeft in april direct voor 300 miljoen euro aan maatregelen getroffen om de sector tijdens de eerste moeilijke maanden te steunen, naast de kabinetsbrede regelingen (TOGS, TVL, NOW). Niettemin trof corona deze sector bovengemiddeld hard. Daarom heeft het kabinet deze zomer besloten tot een aanvullend steunpakket van 482 miljoen euro, om de culturele sector ook in 2021 te kunnen ondersteunen. Met de kabinetsbrede maatregelen erbij loopt de aanvullende steun voor de cultuursector in 2021 op tot 700 miljoen euro. Onderdeel hiervan is ook ondersteuning voor lokale cultuur en steun voor gemeentes, en voor het bereiken van publiek via innovatieve en nieuwe vormen. Sinds het begin van de crisis heeft het kabinet hiermee in totaal ruim 1 miljard euro geïnvesteerd in de culturele en creatieve sector.

De publieke omroep speelt tijdens corona een essentiële rol in de voorziening van onafhankelijke, betrouwbare en toegankelijke informatie. De omroep moest hiervoor extra kosten maken; deze worden gedeeltelijk gecompenseerd met 19 miljoen euro. Ook is er eerder dit jaar een steunfonds van 35 miljoen euro in het leven geroepen voor lokale informatievoorziening.

Forse investeringen door dit kabinet de afgelopen periode
Dit is de laatste begroting van dit kabinet. De afgelopen jaren heeft het kabinet fors geïnvesteerd in onderwijs, cultuur en wetenschap. Ten opzichte van de vorige kabinetsperiode, investeert dit kabinet komend jaar structureel ruim 2 miljard euro meer dan het vorige.

Deze kabinetsperiode is veel werk gemaakt van de aanpak van het lerarentekort. Structureel is er 811,7 miljoen euro extra beschikbaar gekomen. Dit geld is onder meer ingezet voor verhoging van salarissen in het po en het verminderen van de werkdruk. Incidenteel kwam er 358,7 miljoen bij voor het funderend onderwijs, en is geïnvesteerd in zijinstroom. Ook heeft het kabinet structureel extra geïnvesteerd in voor- en vroegschoolse educatie (170 miljoen structureel) en de kwaliteit van het technisch onderwijs in het vmbo (100 miljoen structureel).

In het hoger onderwijs is deze periode 175 miljoen euro uitgetrokken om de toegankelijkheid te verbeteren door het collegegeld voor het eerste jaar te halveren. Daarnaast kwam er 40 miljoen extra bij voor bèta- en technisch onderwijs. Ook in wetenschap is flink geïnvesteerd: structureel 200 miljoen euro voor fundamenteel onderzoek en 50 miljoen voor toegepast onderzoek. Daarnaast is er 100 miljoen geïnvesteerd in de onderzoeksinfrastructuur.

Cultuur heeft deze kabinetsperiode 80 miljoen euro extra per jaar erbij gekregen, naast de steunmaatregelen in verband met corona (hierboven). Dit is onder andere gebruikt om de basisinfrastructuur te kunnen uitbreiden. Daarnaast is er deze periode 325 miljoen geïnvesteerd in erfgoed.

Economisch onzekere tijden vragen om maatregelen voor nu en voor morgen

Digitaalburg Geplaatst op door

Voor veel mensen zijn dit heftige tijden. Voor mensen die kampen met de nasleep van een corona- besmetting en merken hoe lang het herstel duurt. Voor mensen die hun baan zijn verloren, zelfstandigen die opdrachten zien teruglopen, werkgevers die geliefde medewerkers niet langer in dienst kunnen houden omdat er door het coronavirus minder geld binnen komt. Voor mensen bij wie het sociale leven is stilgevallen.

Corona heeft ook een effect op de begroting en de Miljoenennota. Vorig jaar dachten we nog dat we dit jaar een klein overschot zouden overhouden. Nu weten we dat de economie dit jaar sterk krimpt. Het begrotingstekort komt in 2020 naar verwachting uit op 7,2 procent en blijft volgend jaar met 5,5 procent ook nog aanzienlijk. Ook de schuld loopt weer op.

Omdat deze crisis iedereen raakt, geeft het kabinet forse financiële ondersteuning. Op drie verschillende manieren wil het kabinet een stabiele factor zijn in deze ingewikkelde en onvoorspelbare tijd. In de eerste plaats trekt het kabinet veel geld uit om banen te behouden en inkomens te ondersteunen, werkgevers te helpen zich aan te passen en langdurige economische schade te beperken. Daarnaast houdt het vast aan afspraken uit het regeerakkoord en uit eerdere jaren, zoals extra investeringen in onderwijs, veiligheid en duurzaamheid. Ook zet het kabinet stappen om ons land voor de lange termijn minder kwetsbaar te maken voor economische klappen. Dit in het volle besef dat het ook met miljardeninvesteringen niet lukt om alle pijn die het virus veroorzaakt weg te nemen.

1) Verlenging van steunmaatregelen en nieuw steun- en herstelpakket
Het kabinet verlengt de steun aan bedrijven, zelfstandigen en werkenden vanaf 1 oktober met 9 maanden. Daardoor hebben mensen voor een lange tijd duidelijkheid. Naast het ondersteunen zodat er zo weinig mogelijk banen verloren gaan, trekt het kabinet ook veel geld uit om mensen te helpen bij het vinden van ander werk of het aanpassen van de werkzaamheden en om te voorkomen dat mensen in de schulden en in de armoede komen. Ondanks alle maatregelen is het helaas niet te voorkomen dat er toch mensen hun werk kwijtraken en bedrijven failliet gaan.

2) Doorzetten afspraken regeerakkoord
Het kabinet houdt koers. De gewone begrotingen met geld voor onderwijs, zorg, politie, uitkeringen en nog veel meer worden zoals altijd ingediend. De afspraken die in het regeerakkoord en daarna zijn gemaakt blijven ook in stand. Zo gaat er jaarlijks meer geld naar onderwijs en veiligheid, zijn er maatregelen genomen om de uitstoot van CO2 en stikstof omlaag te brengen, wordt de gaswinning in Groningen fors versneld afgebouwd, de belastingen op werk verlaagd en het pensioenakkoord uitgevoerd.

3) Nederland weerbaarder maken
Het kabinet werkt er ook aan om Nederland in de toekomst welvarend te houden. Als je het vergelijkt met de rest van de wereld, dan heeft Nederland heel goede, toegankelijke zorg en een breed sociaal vangnet. Het kabinet richt het Nationaal Groeifonds op om ook in de toekomst die voorzieningen te kunnen blijven betalen zodat ook volgende generaties in een mooi, welvarend land kunnen leven. Onder meer door investeringen in kennis, innovatie en infrastructuur vergroot Nederland het verdienvermogen.
Daarnaast zet het kabinet stappen om bij te sturen waar nodig zodat economische schokken in de toekomst beter zijn op te vangen. Op de arbeidsmarkt, waar een groot verschil is tussen mensen met een vast contract en met een flexibel contract, gaat de zelfstandigenaftrek verder naar beneden. Het nieuwe pensioenstelsel wordt verder uitgewerkt. En om starters te helpen op de woningmarkt hoeven zij geen overdrachtsbelasting te betalen.
Het is een onzekere tijd, waarin het kabinet doet wat nodig is, maar niet alle onzekerheid kan wegnemen. Het kabinet kan ook in deze tijd koers houden, doordat we met elkaar de afgelopen jaren de staatsschuld hebben afgebouwd. Daarom hoeft er nu niet te worden bezuinigd, maar kunnen we juist ondersteunen waar dat nodig is. We gaan samen door deze crisis op weg naar herstel.

Kerncijfers 2020 2021
Verwachte economische groei -5% 3,5%
Verwachte koopkrachtontwikkeling 2,2% 0,9%
Verwachte werkloosheid 4,3% 5,9%
Verwachte EMU-schuld 59,1% 61,1%
Verwacht EMU-saldo -7,2% -5,5%

Hoofdpunten besluitvorming uitgaven
• Oprichting Nationaal Groeifonds, 20 miljard euro voor komende 5 jaar.
• Aanvullende maatregelen voor CO2-reductie naar aanleiding van het Urgenda-vonnis.
• Beperking stikstofneerslag en natuurherstel. Tot en met 2030 ruim 5 miljard euro (plus 100 miljoen euro per jaar tot en met 2030 voor bronmaatregelen woningbouw).
• 295 miljoen voor woningbouw in 2021
• Onderhoud spoor en (water)wegen en andere investeringen van I&W, BZK, Rijksvastgoed en Defensie van een kleine 2 miljard euro gaan naar voren in de tijd
• Er wordt een nationale scale-up faciliteit ingericht, met behulp van Europese middelen en bijdragen van private investeerders.
• De gaswinning in Groningen wordt fors versneld afgebouwd.
• 150 miljoen euro structureel voor bestrijding ondermijnende criminaliteit
• 356 miljoen structureel voor om te voorzien in de grotere capaciteitsbehoefte in de justitiële en asielketen.
• Compensatie ouders toeslagen en de uitvoering daarvan: 500 miljoen euro
• 32 miljoen euro structureel aanpak lerarentekort
• Voor hogere leerlingaantallen en tegenvallers gaat er structureel 450 miljoen euro extra naar onderwijs, oplopend tot 482 miljoen in 2025
• Het kindgebonden budget gaat vanaf het derde kind omhoog. 150 miljoen euro per jaar
• Er is eenmalig 500 miljoen euro extra voor het bestrijden van corona in de meest kwetsbare landen.
• Voor het compensatiepakket voor het niet doorgaan van de verhuizing van de Marinierskazerne naar Vlissingen is er tot en met 2030 in totaal 652 miljoen euro en daarna 66 miljoen per jaar beschikbaar.
• Om werken in de zorg aantrekkelijker te maken gaat er structureel 130 miljoen euro extra naar de zorg. Dat gaat naar verminderen werkdruk en administratieve lasten, meer loopbaanperspectief en verbetering contracten en zeggenschap van professionals
• Het extra budget voor gemeenten voor jeugdzorg wordt verlengd met eenmalig 300 miljoen extra in 2022

Hoofdpunten besluitvorming lasten
• In 2020 en 2021 dalen de beleidsmatige lasten (nieuwe definitie) met circa vijf miljard euro. Deze lastenverlichting zit volledig bij burgers. Ten opzichte van de Miljoenennota van vorig jaar worden de beleidsmatige lasten in 2020 sterker verlaagd, waardoor het grootste deel van de lastenverlichting plaatsvindt in 2020.
• Het lage Vpb tarief gaat in 2021 naar 15%, het hoge tarief blijft op 25%. De opbrengst van de bevriezing van het hoge Vpb-tarief wordt onder meer gebruikt voor lastenverlichting bij het MKB.
• Het kabinet neemt maatregelen in de Vpb in lijn met de Commissie Ter Haar om de belastingheffing voor multinationals eerlijker te maken en bij te dragen aan een gezondere financieringsverhouding door de aftrek van vreemd vermogen te beperken en eigen vermogen te stimuleren.
• Het kabinet voert voor twee jaar een Baangerelateerde Investeringskorting (BIK) in. De loonheffing van ondernemers die investeren gaat omlaag.
• In lijn met de aanbevelingen van de Commissie Borstlap zal het kabinet de zelfstandigenaftrek sneller afbouwen. Om zelfstandigen op korte termijn tegemoet te komen zijn compenserende maatregelen opgenomen, zoals een verhoging van de arbeidskorting en verlaging van het tarief eerste schijf naar 37,1 procent in 2021.
• Op de woningmarkt krijgen starters vrijstelling van de overdrachtsbelasting. Het hoge tarief in de overdrachtsbelasting wordt verhoogd naar 8% voor onder meer beleggers.
• Het kabinet neemt maatregelen om de betaalbaarheid van huren te verbeteren door verlaging van de verhuurderheffing. Corporaties moeten de huren van lage inkomens met hoge huren verlagen.
• Het heffingsvrije vermogen in Box 3 wordt verhoogd naar 50.000 euro 9100.000 euro voor partners). Dit wordt voor een deel gefinancierd uit een verhoging van het box 3-tarief.

Defensie zet in op modernisering

Digitaalburg Geplaatst op door

Met extra nadruk op modernisering wil Defensie het komend jaar investeren in een hoogwaardige, toekomstbestendige krijgsmacht en defensieorganisatie. Met meer inzet van groene technologie, extra cybercapaciteit, kunstmatige intelligentie en modern materieel zoals bv. onbemande vliegtuigen bereidt Defensie zich voor op een toekomst waarin steeds meer de nadruk ligt op digitalisering en duurzaamheid. Defensie als moderne organisatie, om te kunnen blijven beschermen wat ons dierbaar is. Dit staat in de Defensiebegroting 2021 die vandaag met Prinsjesdag aan de Tweede Kamer is aangeboden.
Minister Bijleveld: “Defensie staat aan de basis van een stabiel en veilig Nederland. Iedereen weet dat veiligheid en stabiliteit randvoorwaarden zijn voor groei en ontwikkeling. Daarom vind ik het belangrijk om te blijven investeren en moderniseren.”

Moderne krijgsmacht
In 2021 geeft het kabinet 11,5 miljard uit aan Defensie. Hiermee investeert ze ondermeer in personeel, IT, vastgoed, fysieke en sociale veiligheid, de instandhouding van wapensystemen, (strategische) voorraden en bedrijfsvoering. Zo komen dit jaar naar verwachting de levering van MALE UAV MQ-9 onbemande vliegtuigen en de update van de hydrografische opnemingsvaartuigen. Om nog beter voorbereid te zijn op de toekomst, komt binnenkort de Defensievisie uit. In deze visie staan de stappen die defensie moet zetten om ook in de komende vijftien jaar voorbereid te zijn voor kansen en mogelijke bedreigingen.

Modernisering personeelsbeleid
Defensie wil in 2021 nadrukkelijk een rol spelen als moderne werkgever die oog heeft voor de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. Het personeelsmodel wordt verder uitgewerkt. Regionale proeftuinen bij de defensieonderdelen, waarin de elementen van het nieuwe personeelsmodel in de praktijk als eerste worden getest, worden in 2021 voortgezet en uitgewerkt in aanstellings- en contractvormen. De ervaringen zijn positief. Binnen de proeftuinen is bijvoorbeeld inmiddels sprake van aanzienlijke hogere wervingscijfers. Nieuwe civiel-militaire initiatieven zorgen voor vergroting van de inzetbaarheid en de flexibiliteit van de krijgsmacht. Militairen worden gefaseerd voorzien van een nieuwe uitrusting van helmen, vesten en persoonlijke bescherming. Tijdens COVID-19 konden defensiemedewerkers tijd en plaats onafhankelijk werken. Met het programma ‘Tooling’ wordt het op afstand samenwerken en vergaderen nog verder ontwikkeld.

Staatssecretaris Visser: “In 2021 moeten we blijven investeren zodat we op korte en lange termijn voldoende en gekwalificeerd personeel hebben, dat gereed is voor al haar taken.”

Verbetering operationele en materiele gereedheid
Ook in 2021 zet Defensie in op de verbetering van de operationele en materiele gereedheid. Zo moeten maatregelen uit het nieuwe personeelsmodel leiden tot een betere kwantitatieve en kwalitatieve personele invulling. Waar mogelijk zorgt inhuur en inzet van reservisten voor extra capaciteit. Op het gebied van materieel zet Defensie stappen om het capaciteitsgebrek in de materieel logistieke organisatie terug te brengen. Daarbij wordt gekeken naar bijvoorbeeld de uitbesteding van werkpakketten, inhuur, slimme samenwerking met (internationale) partners en uitbreiding van formatie. Ook verbetering van de geoefendheid draagt bij aan het herstel van de operationele gereedheid. Daarom zijn in 2021 oefeningen gepland, onder andere nationaal, in NAVO-verband en EU-verband. Het herstel van de operationele gereedheid gaat stap voor stap. In 2021 werken de gevolgen van COVID-19 daarin door.

Defensie Materieel Fonds
Defensie dient dit jaar voor het eerst een materieelbegrotingsfonds in. Dit is een belangrijke stap om de schokbestendigheid van de Defensiebegroting te verbeteren. Hierdoor kan Defensie voor de langere termijn alle investeringen en het beheer en onderhoud daarvan in samenhang bekijken. Dat is essentieel voor een organisatie waar materieel tientallen jaren mee moet gaan. De inkomsten van het Defensiematerieelfonds komen grotendeels uit de Defensiebegroting (materieel, infrastructuur en vastgoed en ICT), maar ook andere overheden of internationale organisaties kunnen bijdragen. De geraamde uitgaven voor 2021 zijn 4,6 miljard euro, over de gehele fondsperiode van 15 jaar is circa 66 miljard euro beschikbaar.

Internationale samenwerking
Samen met bondgenoten in de NAVO beschermt Nederland de gezamenlijke vrijheid en veiligheid. Daarom is in 2014 afgesproken in de tien opvolgende jaren richting 2% van het bruto binnenlands product te groeien (bbp). Hiermee kan de krijgsmacht groeien naar de levering van een fair share aan de NAVO-doelstellingen. Met de intensiveringen uit de Voorjaarsnota 2019, de intensivering uit het Regeerakkoord en die van het vorige kabinet was het bbp-percentage in 2019 1,33%. Nederland bleef hierbij achter bij het Europees gemiddelde van 1,58% (2019). De verwachting voor 2021 is een bbp-percentage van 1,48%. Deze stijging houdt verband met de verwachte ontwikkeling van de economie door de COVID-19-crisis. Het EU-gemiddelde zal hierdoor ook verder stijgen tot ca 1,8% (schatting). Omdat het percentage van andere landen eveneens stijgt door de COVID-19 crisis zal Nederland in 2021 nog altijd tot de landen met de laagste bijdrage behoren.

Modernisering veteranenbeleid
Voor het verbeteren van het veteranenbeleid zet Defensie per 1 januari 2021 een belangrijke stap door het samenvoegen van de belangrijkste veteranenorganisaties. Hierdoor ontstaat een stichting met een nieuwe naam: het Nederlands veteraneninstituut, waardoor de veteranenwet en het veteranenbeleid effectiever en efficiënter kunnen worden uitgevoerd. Volgende jaar ontwikkelt Defensie een nieuw en modern stelsel van uitkeringen en voorzieningen voor veteranen. Hiermee kan de gewonde veteraan beter worden ondersteund bij re-integratie en maatschappelijke participatie.

Een sterke rechtsstaat voor een veilige samenleving

Digitaalburg Geplaatst op door

Als de coronapandemie iets helder maakt, dan is het wel hoe afhankelijk we van elkaar zijn voor onze veiligheid en ons welzijn. Grote maatschappelijke vraagstukken kunnen we alleen samen aan. En te midden van alle onzekerheid moeten overheden, bedrijven en burgers kunnen rekenen op goed functionerende instituties van de rechtsstaat. Daarom investeren we in 2021 verder in een sterke rechtsstaat, voor een veilige samenleving.

Bestrijding van ondermijnende criminaliteit

Het breed offensief tegen georganiseerde, ondermijnende criminaliteit kan met structureel geld verder worden uitgebouwd. Het doel is de criminele (drugs)industrie te bestrijden en de samenleving weerbaarder te maken tegen het gif van crimineel geld, bedreigingen, intimidaties en liquidaties. Het kabinet stelt hiervoor in 2021 141 miljoen euro ter beschikking. In de jaren daarna wordt dat 150 miljoen euro structureel. Het Multidisciplinair Interventie Team (MIT)  kan nu uitgroeien naar een zelfstandig team van honderden specialisten op het gebied van inlichtingen, toezicht, handhaving en opsporing (o.a. financiële en digitale expertise). Het gaat uiteindelijk om het verstoren van criminele bedrijfsprocessen, het oprollen van criminele netwerken en het afpakken van criminele vermogens; ofwel het afbreken van machtsposities van criminele kopstukken en hun facilitators.

Daarnaast wordt met het structurele geld de komende jaren het stelsel van bewaken en beveiligen en de getuigenbescherming duurzaam versterkt. Voor de aanpak van ondermijnende criminaliteit is een belangrijke voorwaarde dat veiligheid en weerbaarheid wordt geboden aan getuigen en cruciale beroepsgroepen die zich inzetten voor de democratische rechtsstaat, zoals lokale bestuurders, rechters, officieren van justitie, agenten, advocaten en journalisten. Voor de verdere versterking van de lokale en regionale aanpak is in 2021 en 2022 geld gereserveerd; met tijdelijke middelen kan bijvoorbeeld worden geïnvesteerd in preventieve projecten om sociale problemen in steden en buurten aan te pakken om zo voedingsbodems voor ondermijnende criminaliteit weg te nemen.

Betere toegang tot het recht

De drempel om je recht te halen wordt verlaagd. Er komt bijvoorbeeld een beter aanbod van online dienstverlening. Zo krijgen burgers op een eenvoudige manier toegang tot begrijpelijke juridische informatie. Voor wie uiteindelijk een advocaat nodig heeft, blijft dat mogelijk. Sociaal advocaten krijgen net als in 2020 ook in 2021 een tijdelijke toelage om de omslag naar het vernieuwde stelsel van rechtsbijstand mogelijk te maken. We zorgen daarnaast voor oplossingen die rechtzoekenden écht verder helpen. Bijvoorbeeld door met een mediation-wet zowel de kwaliteit als het gebruik van deze soort geschiloplossing te stimuleren. Daarnaast komt het oplossen van conflicten letterlijk dichterbij huis door wijk- en buurtrechters, onder meer ondersteund door een nieuwe experimentenwet. Digitale middelen worden vaker ingezet om rechtszoekenden snel en efficiënt te helpen. Het ministerie van Justitie en Veiligheid krijgt er in 2021 45 miljoen euro bij om verder te bouwen aan digitalisering binnen de strafrechtketen.

Achterstanden coronacrisis wegwerken

Als gevolg van de coronacrisis konden veel rechtszaken niet doorgaan. Hierdoor is een flinke achterstand opgelopen. Het kabinet heeft voor 2021 40 miljoen euro beschikbaar gesteld om de achterstanden die door de coronacrisis zijn ontstaan weg te werken. Partijen als het OM, de Rechtspraak, Reclassering, Dienst Justitiële Inrichtingen en het Centraal Justitieel Incassobureau slaan hiervoor de handen ineen door bestaande gerechtsgebouwen beter te benutten, extra personeel in te zetten, zaken tijdelijk anders af te doen en de manier van werken te vernieuwen. Eind 2021 moeten deze achterstanden zijn weggewerkt in de strafrechtketen. Met de Rechtspraak zijn vorig jaar afspraken gemaakt om de reeds bestaande achterstanden weg te werken in de periode 2020-2022. Die afspraken blijven gelden.

Basis op orde

Om ook de komende jaren te zorgen dat de basis op orde blijft wordt er voor 2021 ruim 142 miljoen euro aan de begroting toegevoegd, structureel gaat het om € 332 mln. Het leeuwendeel hiervan gaat naar DJI: het gevangeniswezen 113 miljoen euro, forensische zorg 108 miljoen euro. en tbs 38 miljoen euro. Dit geld wordt gebruikt om de operationele capaciteit en de personele bezetting ook de komende jaren op orde te houden. De te verwachten capaciteitsbehoefte in de justitiële keten wordt in kaart gebracht op basis van de jaarlijkse ramingen van het prognosemodel (PMJ).

Stevige aanpak overlastgevende asielzoekers

Nederland wil veiligheid bieden aan mensen die vluchten voor oorlog of geweld. Een kleine groep asielzoekers maakt hier misbruik van en zorgt voor overlast of criminaliteit. Dit vraagt om een stevige aanpak. Asielzoekers uit veilige landen, die relatief vaak voorkomen in de groep die zorgt voor overlast, worden in 2021 apart en versoberd opgevangen. Ook werkt de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid in 2021 aan de verdere ontwikkeling van de landelijke Top-X aanpak van de meest hardnekkige overlastgevers. Zij kunnen onder meer overgeplaatst worden naar een locatie waar een extra streng regime geldt. Vanwege de aanhoudende asielinstroom en achterstanden bij de behandeling van asielaanvragen komt er daarnaast 174 miljoen euro bij voor de asielketen in 2021. Dit geld is met name bedoeld voor het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) en de Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND).

Sneller en meer woningen voor starters en huurders

Digitaalburg Geplaatst op door

Het kabinet bouwt de komende jaren stevig door. Huurders en starters krijgen hierdoor meer kans op een woning. Er is een groot tekort aan betaalbare woningen en de druk op de woningmarkt is groot.

Door 100 miljoen euro aan investeringen naar voren te halen en 50 miljoen extra te investeren komen er 15.000 tot 25.000 woningen extra bij. De besluitvorming over 14 grote woningbouwlocaties wordt versneld.

Bovendien verlaagt het kabinet eenmalig de overdrachtsbelasting voor starters. Ook wil het kabinet de betaalbaarheid van huur verbeteren. Zo krijgen huurders huurverlaging als zij een hoge huur betalen ten opzichte van een laag inkomen. Er is 100 miljoen euro jaarlijks gereserveerd tot en met 2030, 1 miljard euro in totaal, voor bronmaatregelen om een drempelwaarde of partiële vrijstelling voor de bouw in te kunnen voeren als onderdeel van de stikstofaanpak. Voor de bouw ontstaat zo weer een goed perspectief. Voor het verduurzamen van de gebouwde omgeving komt er extra 75 miljoen euro beschikbaar.

Meer financiële ruimte voor gemeenten

Vanaf 2021 krijgen gemeenten meer financiële ruimte. In 2022 gaat er € 300 miljoen extra naar Jeugdzorg. Ook komt er meer geld om mensen te begeleiden die hun baan verliezen. Dit extra geld voor gemeenten komt bovenop op de compensatie van ruim 1,5 miljard voor 2020 die al eerder is afgesproken om de gevolgen van corona op te vangen. Daarnaast ontvangen gemeenten in 2021 € 100 miljoen om winkelcentra en bedrijventerreinen te herstructureren en te ontwikkelen. Over de financiële en sociaaleconomische gevolgen van de corona-aanpak voor gemeenten, provincies en waterschappen blijft het kabinet in gesprek met de medeoverheden.

Sterke en levendige democratie

Het kabinet wil de verbinding tussen kiezers en gekozenen, versterken. In maart 2021 zijn de verkiezing voor de Tweede Kamer. Bij de praktische organisatie daarvan besteden Rijk en gemeenten extra aandacht aan de corona-maatregelen. Ook wordt in 2021 samen met jongeren een landelijke vorm van jongereninspraak uitgewerkt.

De overheid stimuleert inwoners om actief betrokken te zijn bij hun gemeente. Bijvoorbeeld als zij het slimmer, beter of goedkoper willen doen. Dit uitdaagrecht wordt in 2021 in de wet verankerd. Tot slot wordt 2021 de dialoog slavernijverleden, over het slavernijverleden en de doorwerking daarvan in de huidige samenleving, afgerond.

Iedereen moet digitaal mee kunnen doen

Contact met de overheid moet voor iedereen toegankelijk en begrijpelijk zijn. In 2021 wil het kabinet dat de dienstverlening beter aansluit op de persoonlijke situatie en krijgen mensen die dat nodig hebben maatwerk. De ‘Direct Duidelijk Brigade’ verbetert onduidelijke brieven en teksten van overheidsorganisaties.

Door de coronacrisis zijn mensen meer dan ooit aangewezen op digitaal contact. Het kabinet wil iedereen de kans geven om digitaal mee te doen. Alleen heeft niet iedereen een laptop of tablet én de vaardigheden om hiermee overweg te kunnen. Met de actie #allemaaldigitaal werken overheid, maatschappelijke organisaties en bedrijven samen. Denk aan ouderen die met een tablet digitaal kunnen deelnemen aan online dagactiviteiten. Met cursussen en de Digihulplijn (0800-1508) worden mensen ondersteund bij het leren van digitale vaardigheden.

Groningen

Een veilig Groningen voor de bewoners in het aardbevingsgebied is één van de topprioriteiten van dit kabinet. Hierbij staan de bewoners van Groningen centraal. Het kabinet zet alles op alles om de uitvoering te versnellen. In 2021 komen er nog meer afspraken die snel voor veilige woningen in Groningen moeten zorgen. Dankzij het Bouwakkoord tussen Rijk, Nationaal Coördinator Groningen (NCG) en de regio kan deze versterking versnellen. Ook zijn met woningcorporaties afspraken gemaakt over de vergoedingen bij de toekomstige versterking (vanuit veiligheid) aan huurders. Tot slot werken Rijk en regio aan oplossingen voor ongewenste verschillen die waren opgetreden.

Belastingplan 2021: beter, eerlijker en duurzamer uit de crisis

Digitaalburg Geplaatst op door

In het pakket Belastingplan 2021 staan extra maatregelen om economische groei in deze coronacrisis te stimuleren. Tegelijkertijd biedt het kabinet ook perspectief voor de periode daarna. Het kabinet gaat door met hervormingen, met maatregelen voor een beter, eerlijker en groener belastingstelsel. 

Dit staat in het pakket Belastingplan 2021.

Staatssecretaris Hans Vijlbrief van Financiën: “Juist in een crisis is het belangrijk de blik op de toekomst vast te houden. Daarom nemen we met dit Belastingplan maatregelen voor nu én voor later, zodat we met een eerlijker en groener belastingstelsel uit de crisis komen. Multinationals gaan bijvoorbeeld een eerlijker aandeel belasting betalen. Voor kleine bedrijven met weinig winst verlagen we de tarieven. We verbeteren de toegang voor starters tot de woningmarkt en het aantal kleine spaarders en beleggers dat straks belasting over vermogen betaalt daalt met bijna 1 miljoen mensen. Ook vergroenen we de belastingen met een CO2-heffing, waarmee we bedrijven in de industrie stimuleren de CO2-uitstoot te verminderen.”

In het Belastingplan 2021 staan onder andere de volgende maatregelen. 

Maatregelen in verband met corona

Mensen die in deze crisis hun baan verliezen, moeten zich zo makkelijk mogelijk kunnen omscholen. Daarom betalen werkgevers voortaan geen loonheffing meer voor scholingskosten gemaakt ná het beëindigen van het dienstverband. 

De eerder aangekondigde verlaging van het hoge tarief van de vennootschapsbelasting gaat niet door, waardoor dit tarief op 25 procent blijft. Zo creëert het kabinet financiële ruimte om juist nu de economie te versterken. 

Het kabinet stimuleert bedrijven om investeringen te doen met een nieuwe investeringskorting vanaf 2021, de baan gerelateerde investeringskorting (BIK). Als bedrijven een investering doen, zoals de aankoop van een nieuwe machine krijgen ze een korting die ze kunnen verrekenen via de loonheffing. Details van de regeling worden nog verder uitgewerkt. 

De verlaging van het lage Vpb-tarief van 16,5% naar 15% gaat wel door. Bovendien gaan meer MKB-bedrijven in de komende jaren dit lagere tarief betalen. Vanaf 2021 geldt het lage tarief voor winsten tot € 245.000 in plaats van € 200.000. In 2022 zal deze grens verder verhoogd worden naar € 395.000.

Maatregelen voor ons allemaal

Het kabinet verbetert de toegang voor starters tot de woningmarkt. Vanaf 2021 betalen huizenkopers van 18 tot 35 jaar geen overdrachtsbelasting meer. Beleggers gaan juist meer betalen: van 6% naar 8%. 

Het kabinet biedt ook lastenverlichting. Spaarders en kleine beleggers met een vermogen tot €50.000 (of €100.000 met fiscaal partner) betalen vanaf 2021 geen belasting meer over dat vermogen. Het tarief van de belasting gaat wel iets omhoog van 30% naar 31%. Het aantal kleine spaarders en beleggers dat box 3-belasting betaalt daalt hierdoor met bijna 1 miljoen mensen. En het betekent dat iedereen met spaargeld of belegd vermogen tot €220.000 (of €440.000 met fiscaal partner) daarover minder belasting gaat betalen. 

Door de verhoging van de arbeidskorting uit 2022 een jaar naar voren te halen, gaat werken komend jaar meer lonen. Zowel werknemers als zelfstandigen profiteren hiervan. Deze verhoging komt bovenop een al eerder geplande verhoging voor 2021. Ook de algemene heffingskorting wordt extra verhoogd met € 22, bovenop de € 60 die al gepland was. In 2021 daalt het basistarief in de inkomstenbelasting van 37,35% naar 37,10%. Het kabinet verlaagt dit tarief tussen 2022 en 2024 verder, tot uiteindelijk 37,03%.  Tot slot wordt ook de ouderenkorting verhoogd. 

Belastingen voor ondernemers

De zelfstandigenaftrek wordt verder verlaagd. Het kabinet compenseert dit, zodat de meeste zelfstandigen er volgend jaar nog steeds op vooruit gaan (arbeidskorting en wijziging inkomstenbelasting). Het kabinet bouwt de zelfstandigenaftrek sneller en sterker af, bovenop de stappen die vorig jaar al zijn ingezet. Vanaf volgend jaar wordt de aftrek jaarlijks verlaagd; totdat deze in 2036 uitkomt op € 3.240. Dit was oorspronkelijk € 5.000 in 2028. Hiermee worden de verschillen in belastingdruk tussen werknemers en zelfstandigen verminderd.

Multinationals zullen eerlijker worden belast, met oog voor het vestigingsklimaat. Nu kan het gebeuren dat bedrijven die in Nederland winst maken hier geen belasting betalen dankzij verrekening van verliezen of van bepaalde aftrekposten. Juist in economisch zware tijden is het belangrijk dat sommige bedrijven niet méér mogelijkheden hebben om hun belastingdruk te verlagen dan andere. Dit wordt daarom aangepakt met twee maatregelen uit het advies van de Adviescommissie belastingheffing van multinationals (Commissie Ter Haar). 

Deze maatregelen zijn:

– Het verrekenen van verliezen bij bedrijven wordt per 2021 beperkt; dit levert structureel €555 miljoen op. De vennootschapsbelasting die door bedrijven wordt betaald is hierdoor constanter en de groep bedrijven die in een jaar helemaal geen belasting betaalt, wordt kleiner. 

– Zogenaamde informeel kapitaalstructuren worden per 2022 aangepakt, dit levert structureel €173 miljoen op. Via deze structuren kunnen bedrijven binnen een concern belasting ontwijken door gebruik te maken van verschillen tussen belastingstelsels. Dit is onwenselijk en wordt aangepast. 

Ook onderzoeken we het fiscaal gelijker behandelen van vreemd en eigen vermogen. Bedrijven financieren nu veel met leningen en zijn daardoor kwetsbaar. Lenen (vreemd vermogen) wordt nu fiscaal bevoordeeld. We onderzoeken of dit met een vermogensaftrek effectief kan worden aangepakt, waarbij het aanscherpen van een generieke renteaftrekbeperking (earningsstrippingmaatregel) zal worden meegenomen.

Het wetsvoorstel liquidatie- en stakingsverliesregeling is naast het Belastingplan 2021 op Prinsjesdag ook naar de Tweede Kamer gestuurd. Hiermee komt per 2021 een einde aan het onbeperkt aftrekken van bepaalde verliezen in Nederland bij het beëindigen van bedrijfsactiviteiten in het buitenland.

Belastingen voor het klimaat

In het Klimaatakkoord is afgesproken dat industriële bedrijven worden gestimuleerd om te investeren om minder CO2 uit te stoten.  Als bedrijven alsnog te veel CO2 uitstoten, gaan ze een CO2-heffing betalen. De heffing is zo ontworpen dat het doel in 2030 behaald wordt terwijl tegelijkertijd de concurrentiepositie van Nederlandse bedrijven, en Nederland als vestigingsland, behouden blijft. Hoe efficiënter een bedrijf produceert, hoe minder heffing het hoeft te betalen. Alleen de bedrijven die de afgesproken vermindering in CO2 niet realiseren, riskeren een heffing in 2030 van € 125 per ton teveel uitgestoten CO2, volgens de huidige inzichten. Het tarief wordt bij nieuwe inzichten herijkt, na herberekening door PBL. In de CO2-heffing wordt rekening gehouden met de gevolgen van de coronacrisis voor de industrie. Naar verwachting gaat de industrie als geheel in 2024 voor het eerst voor de uitstoot betalen, behalve als ze voldoende reductiemaatregelen nemen. Bedrijven die niet voldoende efficiënt produceren betalen al eerder voor hun uitstoot.

De autobelastingen worden aangepast aan de scherpere milieueisen. De stroom bij oplaadpunten voor elektrische auto’s blijft relatief goedkoop tot en met 2022. Voor schepen wordt het aantrekkelijker om gebruik te maken van milieuvriendelijkere walstroom (in plaats van eigen generatoren) door verlaging van het tarief voor walstroom.

Toeslagen

Het kabinet werkt aan verbeteringen in het toeslagenstelsel. In het Belastingplan staan voorstellen om dat te bereiken: een eerlijker stelsel, met meer oog voor de menselijke maat. De voorstellen regelen dat de positie van mensen met een toeslag ten opzichte van de Belastingdienst/Toeslagen, verbetert. Ook kan de Belastingdienst/Toeslagen straks beter maatwerk bieden aan mensen die teveel ontvangen toeslagen moeten terugbetalen. En er wordt meer rekening gehouden met de persoonlijke situatie. Zo kunnen mensen meer kinderopvangtoeslag krijgen als hun echtgenoot in een verpleeghuis is opgenomen. Dit zijn eerste stappen op weg naar verbetering. In de toekomst zullen verdere maatregelen worden genomen om te voorkomen dat ouders in de knel komen door het toeslagenstelsel.

Aantal Nederlandse vakantiegangers bereikt dieptepunt in tweede kwartaal

Digitaalburg Geplaatst op door

Het aantal Nederlanders dat in het tweede kwartaal van 2020 op vakantie ging was 65 procent lager dan in het tweede kwartaal van 2019. De daling is veruit het grootst voor vakantiegangers met een buitenlandse bestemming, 98 procent in april en mei. Het aantal Nederlanders dat op vakantie ging in eigen land herstelde zich gedurende het tweede kwartaal. Dat meldt het CBS op basis van de nieuwste cijfers uit het vakantieonderzoek.

In het tweede kwartaal van 2020 zette de in maart ingezette daling van het aantal Nederlandse vakantiegangers door. In april gingen minder dan 400 duizend mensen op vakantie, 88 procent minder (2,7 miljoen mensen) dan in april 2019. Hiermee bereikte het aantal Nederlanders op vakantie een historisch dieptepunt. Mei telde 3,4 miljoen Nederlandse vakantiegangers minder, een daling van 77 procent ten opzichte van vorig jaar. In juni was het verschil met 2019 met 55 procent weer iets kleiner (2,8 miljoen vakantiegangers minder).

Nauwelijks nog buitenlandse vakanties, voorzichtig herstel vakanties in eigen land

Nederlanders gingen in het tweede kwartaal van 2020 vanwege de coronacrisis vrijwel niet meer op vakantie naar het buitenland, met in april en mei een daling van 98 procent ten opzichte van 2019. In april gingen slechts 36 duizend, en in mei 69 duizend Nederlanders op een buitenlandse vakantie. Dit is een aanzienlijk grotere daling dan voor binnenlandse vakanties, met een afname van 72 procent in april en 46 procent in mei. In juni was het aantal Nederlanders dat op vakantie ging in eigen land nog maar 19 procent lager dan het jaar daarvoor. Voor vakanties naar het buitenland is er dan nog nauwelijks sprake van herstel; het aantal vakantiegangers is 87 procent lager dan in juni 2019.

Vakantie-uitgaven met bijna 90 procent gedaald

In het tweede kwartaal van 2020 gaven Nederlanders 0,6 miljard euro aan vakanties uit, tegen ruim 5,4 miljard euro in dezelfde periode in 2019. Dat is 88 procent minder. Ook in de uitgaven worden vooral de buitenlandse vakanties getroffen, met een daling van 96 procent. De uitgaven aan vakanties in eigen land daalden met 51 procent.
In april 2020 daalden de buitenlandse vakantie-uitgaven van Nederlanders naar 21 miljoen euro, om vervolgens in mei nog verder af te nemen tot 15 miljoen euro. Dit is een daling van achtereenvolgens 98 en 99 procent ten opzichte van dezelfde maanden in 2019. In juni stegen de uitgaven weer enigszins tot 142 miljoen euro, 93 procent lager dan vorig jaar.
De uitgaven aan vakanties in eigen land waren in het tweede kwartaal van 2020 eveneens fors lager: 455 miljoen, tegen 922 miljoen euro in 2019. Het dieptepunt lag in april met 35 miljoen euro (83 procent lager dan in april 2019). Daarna stegen de uitgaven naar 114 miljoen euro in mei (58 procent lager) en 306 miljoen euro in juni (31 procent lager).

Meer uitgegeven aan vakanties in eigen land dan in buitenland

Er werd in het tweede kwartaal van 2020 meer uitgegeven aan vakanties in Nederland dan aan vakanties naar het buitenland. Normaal gesproken zijn de uitgaven aan buitenlandse vakanties 4 tot 5 keer zo hoog. Voor vakanties in eigen land laten de cijfers in het tweede kwartaal een voorzichtig herstel zien. Het aantal mensen dat in Nederland op vakantie ging is in juni 2020 nog 19 procent lager dan in juni 2019. Het herstel van de uitgaven aan vakanties in Nederland blijft hier bij achter, en is dan nog 30 procent lager dan vorig jaar. Bron: CBS

Laagste aantal faillissementen in 21 jaar tijd

Digitaalburg Geplaatst op door

Het aantal failliet verklaarde bedrijven, voor zittingsdagen gecorrigeerd, is verder gedaald. Er zijn in augustus 32 bedrijven minder failliet verklaard dan in juli, meldt het CBS. Het aantal faillissementen in augustus was het laagste aantal in 21 jaar.

Aantal faillissementen vier maanden op rij gedaald

Het aantal voor zittingsdagen gecorrigeerde faillissementen fluctueert aanzienlijk. Dalingen en stijgingen volgen elkaar snel op. Het aantal uitgesproken faillissementen piekte met 816 in mei 2013. Daarna nam het aantal faillissementen tot en met augustus 2017 af. Vervolgens bleef de trend redelijk vlak. Na april 2020 daalde het aantal faillissementen vier maanden op rij en bereikte in augustus 2020 het laagste aantal na augustus 1999.

Meeste faillissementen in de handel

Niet gecorrigeerd voor zittingsdagen zijn er in augustus 165 bedrijven en instellingen (exclusief eenmanszaken) failliet verklaard. Van alle bedrijfstakken had de handel het grootste aantal faillissementen, namelijk 39. Dat zijn er evenveel als in juli.

De handel behoort tot de bedrijfstakken met de meeste bedrijven. Relatief gezien werden er in augustus de meeste faillissementen uitgesproken in de sector vervoer en opslag.

Week 36: 31 faillissementen

Het aantal faillissementen van bedrijven en instellingen (exclusief eenmanszaken) in week 36 kwam uit op 31. Dat waren er 10 minder dan in week 35. Daarnaast gingen er 4 eenmanszaken failliet in week 36, 4 minder dan in week 35. Tot en met week 36 zijn er in totaal 2.405 bedrijven (inclusief eenmanszaken) failliet gegaan, 167 minder dan vorig jaar in dezelfde periode. Bron: CBS

7 procent minder elektriciteit verbruikt in tweede kwartaal

Digitaalburg Geplaatst op door

Het verbruik van elektriciteit is in het tweede kwartaal van dit jaar 1,8 miljard kWh lager dan in het tweede kwartaal van 2019. De productie was 0,2 miljard kWh lager, het invoersaldo 1,6 miljard kWh lager. De productie van elektriciteit uit kolen is gedaald in het tweede kwartaal, de productie van hernieuwbare elektriciteit is gestegen. De hoeveelheid geproduceerde hernieuwbare elektriciteit is nu hoger dan de elektriciteit uit kolen. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers.

Het verbruik in het eerste kwartaal van 2020 was nog vergelijkbaar met het verbruik in het eerste kwartaal van 2019, het verbruik in het tweede kwartaal was 7 procent lager dan in het tweede kwartaal een jaar eerder. Deze daling valt samen met de verminderde economische activiteit als gevolg van de lockdown. Cijfers over het verbruik per sector zijn nog niet beschikbaar.

Meer elektriciteit naar Duitsland

De productie van elektriciteit was in het tweede kwartaal 0,2 miljard kWh (1 procent) lager dan in het tweede kwartaal van 2019. Het invoersaldo daalde met 1,6 miljard kWh. Met name het invoersaldo met Duitsland is sterk veranderd. In het tweede kwartaal daalde de invoer van elektriciteit uit Duitsland met 2,0 miljard kWh, de uitvoer naar Duitsland steeg met 1,9 miljard kWh. De Duitse kolencentrales produceren aanzienlijk minder elektriciteit (16 miljard kWh minder). De Nederlandse elektriciteit producerende installaties, die vooral met aardgas gestookt worden, produceren nu meer om de daling van de elektriciteitsproductie in Duitsland te compenseren.

Meer hernieuwbare elektriciteit

In het eerste halfjaar is ook de Nederlandse elektriciteitsproductie uit steenkool gedaald, van 11 miljard kWh in 2019 naar 4 miljard kWh in 2020. Dit is een daling van 63 procent. Oorzaken zijn onder andere de concurrentie met andere energiedragers (lagere prijs van aardgas op de wereldmarkt, prijs van CO2-emissierechten, gunstig weer), lagere elektriciteitsvraag uit Noordwest-Europa en technische storingen bij enkele bedrijven.

De productie van elektriciteit uit hernieuwbare bronnen is gestegen van 10,6 miljard kWh in het eerste halfjaar van 2019 naar 14,8 miljard kWh in de eerste helft van 2020, een stijging van 39 procent. De productie van elektriciteit uit zon nam toe met 1,5 miljard kWh (56 procent), de productie van elektriciteit uit wind steeg met 1,4 miljard kWh (25 procent). De weersomstandigheden waren gunstig (relatief veel wind en zonnestraling) , maar ook het opgestelde vermogen van zonnepanelen was groter. Bron: CBS

 

Grootste huurstijging in zes jaar

Digitaalburg Geplaatst op door

De woninghuren zijn in juli 2020 met gemiddeld 2,9 procent omhoog gegaan ten opzichte van een jaar eerder. Dat is de grootste stijging na 2014 en meer dan het gemiddelde van de afgelopen tien jaar (2,7 procent). In juli 2019 stegen de huren met 2,5 procent. De grotere stijging dit jaar is vooral het gevolg van de hogere inflatie. Ruim 42 procent van alle woningen zijn huurwoningen. Dat meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers.
De huren van sociale huurwoningen bij woningcorporaties stegen in juli 2020 gemiddeld met 2,7 procent. De huren van de sociale huurwoningen bij overige verhuurders gingen met 3,4 procent omhoog en de huren van de vrijesectorwoningen met 3,0 procent.

Sterkere huurstijging door hogere inflatie

Voor gereguleerde huurwoningen is de maximale huurverhoging de inflatie in het voorgaande jaar plus een inkomensafhankelijke toeslag. Als de inflatie omhoog gaat, mogen de huren dus harder meestijgen. In 2020 is deze maximale huurstijging 5,1 of 6,6 procent, afhankelijk van het inkomen van de huurder. Het inflatiecijfer waarop deze maximale huurstijging is gebaseerd, steeg van 1,6 procent (de basis voor 2019) naar 2,6 procent (de basis voor 2020).

De reële huurstijging (gecorrigeerd voor de inflatie van vorig jaar) is dit jaar 0,3 procent. Vorig jaar was deze nog 0,8 procent. De reële huurstijging piekte in 2013 en is sinds 2009 niet zo laag geweest.

Grotere huurstijging vooral bij woningcorporaties

Bijna 70 procent van alle huurwoningen is in het bezit van woningcorporaties. De gemiddelde huurverhoging per 1 juli van sociale huurwoningen bij corporaties is dit jaar duidelijk hoger dan vorig jaar: 2,7 procent nu tegen 2,0 procent in 2019. Dit komt vooral door de hogere inflatie. In ruim 30 procent van de gevallen verhoogden de woningcorporaties de huren met het inflatiepercentage. Volgens het huurbeleid mogen de totale huurinkomsten van een corporatie in een kalenderjaar maar beperkt stijgen. Voor 2020 is de maximale toename 2,6 procent. Hierbij tellen onder meer huurstijgingen bij bewonerswisseling niet mee, waardoor de gemiddelde huurstijging bij corporaties toch iets hoger kan uitvallen.

De gemiddelde huurverhoging bij corporaties kan dit jaar nog iets hoger uitkomen. Een klein deel van de corporaties kiest ervoor om de huurverhoging uit te stellen naar later dit jaar. Dit betreft ongeveer 100 duizend van de 2,3 miljoen woningen die de corporaties in hun bezit hebben.

De huurstijging van de vrijesectorwoningen is dit jaar juist lager: 3,0 procent nu tegen 3,3 procent in 2019. Bij bijna 18 procent van de vrijesectorwoningen bleven de huren dit jaar gelijk, vorig jaar was dit bij ruim 7 procent. De huurstijging van sociale huurwoningen bij overige verhuurders ligt nu vrijwel op hetzelfde niveau als vorig jaar.

Gemiddeld 9,5 procent verhoging bij bewonerswisseling

De huurverhoging bij bewonerswisseling was dit jaar ook groter dan in 2019. De gemiddelde verhoging bij wisseling van huurders was dit jaar 9,5 procent. Vorig jaar was dit nog 8,2 procent. Verhuurders zijn niet gebonden aan de maximale huurverhoging als een nieuwe huurder in de woning trekt. Voor huurders die niet verhuizen was de gemiddelde huurverhoging 2,4 procent.

Grootste huurstijging in Rotterdam en Den Haag

Voor het eerst sinds jaren stegen de huren niet het meest in Amsterdam, maar in Rotterdam. Daar gaan de huren met 4,1 procent omhoog en in Amsterdam met 3,5 procent. Dit jaar stijgen de huren ook in Den Haag sterker dan in Amsterdam: 3,6 procent. In Utrecht gingen de huren minder hard omhoog dan het landelijk gemiddelde: 2,6 procent.

De relatief sterke huurstijging in Rotterdam, Amsterdam en Den Haag draagt er ook aan bij dat Noord- en Zuid-Holland de provincies zijn met de sterkste huurstijgingen. Drenthe heeft al jaren de laagste huurstijging van Nederland, maar is dit jaar na Noord- en Zuid-Holland de provincie met de grootste huurstijging: 3,0 procent, net zoveel als de provincie Groningen.

De regionale verschillen worden voor een belangrijk deel veroorzaakt door verschillen in huurstijging bij bewonerswisselingen. De invloed van de hogere huurverhoging bij bewonerswisseling bedraagt 1,3 procentpunt in Rotterdam, maar is 0,4 procentpunt in de stad Utrecht. Bron: CBS

Ondernemers in derde kwartaal minder somber over export

Digitaalburg Geplaatst op door

Exporteurs waren aan het begin van het derde kwartaal van 2020 minder negatief gestemd over de uitvoer dan in het tweede kwartaal van 2020. In de dienstensector waren bedrijven het minst somber over de export. Dit blijkt uit de eerste publicatie van de CBS exportindicator, een nieuwe indicator die de stemming en verwachting van ondernemers in de industrie, groothandel en dienstensector over de export van goederen en diensten weergeeft.

De drie onderzochte bedrijfstakken voor de exportindicator vertegenwoordigen het leeuwendeel van het volume van de Nederlandse exportwaarde van goederen en diensten, namelijk ruim 90 procent (gemiddelde 2015-2019). Het aandeel van de industrie is bijna 52 procent, van de dienstensector bijna 33 procent en van de groothandel bijna 7 procent. De exportindicator is gebaseerd op de oordelen van ondernemers over de buitenlandse omzet, concurrentiepositie en de orderpositie en de verwachting over buitenlandse orderontvangsten.

Pessimisme onder ondernemers industrie licht afgenomen
In de industrie zijn nog steeds meer ondernemers pessimistisch over de export dan optimistisch, maar de exportindicator steeg van -20 in het tweede kwartaal naar -10 in het derde kwartaal. Verbetering in de verwachte buitenlandse orderontvangsten had de grootste invloed op de stijging. In de industrie stond deze deelindicator begin derde kwartaal op -0,2, terwijl de stand begin tweede kwartaal nog -42,3 was. Het oordeel van de industrie over de buitenlandse omzet verbeterde eveneens, met 10 procentpunt.

De andere twee deelindicatoren verslechterden voor de industrie in het derde kwartaal. Het oordeel over de buitenlandse exportpositie daalde naar -24,7 in het derde kwartaal, terwijl het oordeel van industriële exporteurs over hun buitenlandse concurrentiepositie daalde van -1,9 naar -4,2.

 
Exporteurs dienstensector ook minder negatief
De exportindicator voor de dienstensector verbeterde eveneens in het derde kwartaal, tot -5,8. Vooral de verwachte buitenlandse orderontvangsten voor de komende drie maanden droegen bij aan de verbetering (van -26,6 naar 1,1). Ook in hun oordeel over de buitenlandse omzet waren de dienstenexporteurs minder negatief. Het oordeel over de buitenlandse orderpositie en over de buitenlandse concurrentiepositie in het derde kwartaal bleef min of meer gelijk.

Vergeleken met de exporteurs in de industrie en groothandel zijn de exporteurs in de dienstensector in het derde kwartaal minder negatief over de uitvoer.

Alle deelindicatoren exportindicator groothandel verbeterd
Ook in de groothandel is het pessimisme onder ondernemers over de export in het derde kwartaal afgenomen. De exportindicator voor de groothandel ging van -19,8 in het tweede kwartaal naar -12,0 in het derde kwartaal. Vooral het oordeel over de buitenlandse omzet en de verwachte buitenlandse orderontvangsten verbeterde. Een kleinere verbetering was er in de beoordeling van de buitenlandse orderpositie en de buitenlandse concurrentiepositie. Bron: CBS

Auto- en motorbranche zet ruim 25 procent minder om in tweede kwartaal

Digitaalburg Geplaatst op door

De omzet van de auto- en motorbranche was in het tweede kwartaal van 2020 ruim 25 procent lager dan in het tweede kwartaal van 2019. Dit is de grootste krimp in meer dan 25 jaar. Alle deelbranches, behalve de motorbranche, laten in het tweede kwartaal recorddalingen zien. Ook in het eerste kwartaal was de omzet van de auto- en motorbranche al lager. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers.

De omzet van de importeurs van nieuwe personenauto’s daalde in het tweede kwartaal het sterkst. Zij zetten ruim 40 procent minder om dan een jaar eerder. Door het coronavirus sloten fabrieken de deuren en is er minder vraag naar nieuwe auto’s. Door de sluiting van autofabrieken in binnen- en buitenland is ook de handel in auto-onderdelen flink gedaald, de omzet was 28 procent lager.

In het tweede kwartaal van dit jaar zijn ook minder bedrijfswagens en bussen verkocht. De omzet van de zwaardere-bedrijfsautobranche nam af met ruim 26 procent ten opzichte van een jaar eerder. De handel en reparatie van personenauto’s was in het eerste kwartaal nog de enige deelbranche die een positieve ontwikkeling liet zien. Ook deze branche werd in het tweede kwartaal geraakt en zette ruim 21 procent minder om.

De gespecialiseerde reparatiebedrijven zetten bijna 19 procent minder om. De enige deelbranche die niet in de dubbele rode cijfers terechtkwam, is de motorbranche. De omzet was wel lager, maar met bijna 6 procent beperkt vergeleken met de andere deelbranches.

Minder faillissementen, minder vacatures

In de auto- en motorbranche waren in het tweede kwartaal van dit jaar 16 faillissementen, 7 minder dan in het eerste kwartaal.

In het tweede kwartaal 2020 waren er 2,3 duizend vacatures in de auto- en motorbranche. In het eerste kwartaal waren er nog 2,8 duizend vacatures in de branche. Sinds het derde kwartaal van 2016 is het aantal vacatures niet zo laag geweest.

Auto- en motorbranche minder somber over derde kwartaal

Het vertrouwen onder ondernemers in de auto- en motorbranche was in het tweede kwartaal van 2020 laag (–46,9). Aan het begin van het derde kwartaal zijn ondernemers met –9,0 echter minder somber. Over alle bedrijfstakken is het ondernemersvertrouwen in het begin van het derde kwartaal –19,3.

Aan het begin van het derde kwartaal denkt per saldo 3,2 procent van de ondernemers in de auto- en motorbranche dat de omzet de komende 3 maanden zal toenemen. In het tweede kwartaal verwachtte per saldo 81,6 procent nog een omzetafname.

Ook over de personeelssterkte zijn bedrijven in het derde kwartaal minder somber dan een kwartaal eerder. Per saldo denkt 11,2 procent van ondernemers in de auto- en motorbranche aan het begin van het derde kwartaal de komende 3 maanden minder personeel in te zetten. In het tweede kwartaal verwachtte per saldo 38,1 procent van de ondernemers dat de personeelssterkte zou afnemen.

Tijdens hittegolf vooral meer sterfte in langdurige zorg

Digitaalburg Geplaatst op door

In week 33 (10 tot en met 16 augustus), toen er een hittegolf in Nederland was, overleden vooral meer mensen in de langdurige zorg (Wlz). De sterfte lag daar 37 procent hoger dan gemiddeld in de weken daarvoor, bij de rest van de bevolking 9 procent. Voor week 34 laten de eerste schattingen ook nog een verhoogde sterfte zien, maar minder dan in week 33. De toename van de sterfte hangt samen met de hoge temperatuur, de door het RIVM geregistreerde sterfte aan corona was laag. Dat meldt het CBS op basis van de voorlopige sterftecijfers per week.

Het aantal sterfgevallen onder gebruikers van Wlz-zorg lag met 1 307 ruim boven het gemiddelde van 951 overledenen in week 20 tot en met 32. Het zijn voornamelijk mensen die zorg krijgen in verpleeg- of verzorgingshuizen. In de rest van de bevolking was het verschil kleiner.

Vooral meer 80-plussers overleden

Tijdens de hittegolf zijn vooral meer 80-plussers overleden. In week 33 overleden 23 procent meer 80-plussers (343 mensen) dan gemiddeld in de weken ervoor. Het overgrote deel hiervan (290 mensen) ontving Wlz-zorg.
Onder 65- tot 80-jarigen lag de sterfte 11 procent hoger (94 mensen) en onder 50- tot 65-jarigen 23 procent hoger (65 mensen). Relatief gezien was ook hier de toename bij Wlz-zorggebruikers hoger dan onder de overige bevolking. Bij 50-minners was er geen verhoging van de sterfte in week 33.

Relatief gezien lag de sterfte onder 80-plussers (219 per 100 duizend inwoners in week 33) tijdens de hittegolf in 2020 iets hoger dan tijdens die in 2019 (212 per 100 duizend inwoners in week 30), maar lager dan de sterfte in week 30 tijdens de lange hittegolf van 2006 (284 per 100 duizend inwoners).

Minste verhoging in Zuid-Nederland

De verhoging van de sterfte tijdens de hittegolf (week 33) vond vooral plaats in West- (+25 procent) Noord- (+20 procent), en Oost-Nederland (+19 procent). In Zuid-Nederland was het verschil met eerdere weken minder groot (+7 procent). Dit deel van het land had tijdens de eerste negen weken van de corona-epidemie een hogere sterfte.
In alle landsdelen was de toename relatief gezien sterker onder Wlz-zorggebruikers dan onder de overige bevolking. In West-Nederland was de toename onder Wlz-zorggebruikers het grootst: hier overleden tijdens de hittegolf in week 33 de helft meer mensen dan gemiddeld in de afgelopen weken.

Ook in week 34 sterfte nog verhoogd

In week 34 (17 tot en met 23 augustus) overleden naar schatting 2 850 mensen. Dit is minder dan het aantal overledenen in week 33 (3 172), maar nog steeds meer dan in de weken voor de hittegolf. Voor week 33 zijn vanuit de GGD’s 26 in het laboratorium bevestigde COVID-19-patiënten als overleden gemeld aan het RIVM en 21 voor week 34 (stand 25 augustus). De verhoogde sterfte tijdens de hittegolf is dus bijna volledig toe te schrijven aan de hogere temperaturen.

De hogere sterfte tijdens de hittegolf volgt op dertien weken van relatief lage sterfte. Daarvoor was de sterfte negen weken verhoogd als gevolg van de corona-epidemie. In week 11 tot en met 19 van 2020 overledenen naar schatting bijna 9 duizend mensen meer dan wanneer er geen corona-epidemie was geweest.

Van 5 tot en met 17 augustus van 2020 was er een landelijke hittegolf, die relatief lang was (dertien dagen) en negen tropische dagen telde. Uit onderzoek is bekend dat de sterfte stijgt met de temperatuur, zie ook het bericht van 21 augustus.Tijdens de hittegolven in 2018 en 2019 was dat verband minder duidelijk dan in 2006, toen er meerdere hittegolven waren. Bron: CBS

Vanaf vandaag hitteplan en smogwaarschuwing

Digitaalburg Geplaatst op door

Het is warm vandaag. En het wordt nog veel warmer de komende dagen. Voor veel mensen betekent dat genieten op het strand of in de tuin. Voor anderen is het niet zo fijn en voor groepen kwetsbare mensen brengt het hete weer zelfs risico’s met zich mee. Daarom activeert het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu  vanaf 6 augustus 2020 het Nationaal Hitteplan. Ook geldt er een smogwaarschuwing. Extra opletten kan gezondheidsproblemen door het warme weer beperken.

Het Nationaal hitteplan en de smogwaarschuwing gelden voor heel het land. Volgens het KNMI Koninklijk Meteorologisch Instituut  kan het warme weer nog tot na het weekend aanhouden.

Maatregelen tegen klachten door heet weer

  • Drink voldoende; 
  • Draag dunne kleding die bescherming biedt tegen verbranding door de zon;
  • Zoek de schaduw op; 
  • Smeer de huid in met zonnebrandcrème;
  • Beperk lichamelijke inspanning in de middag en vroege avond;
  • Houd de woning koel door zonwering, ventilator of airconditioning;
  • Let extra op mensen in je omgeving die zorg nodig hebben. 

Aanhoudende hitte

Het Nationaal Hitteplan is in feite een waarschuwing voor hitte en de risico’s die dit met zich mee kan brengen en een oproep om extra op elkaar te letten. Het hitteplan is vooral bedoeld voor mensen met een kwetsbare gezondheid, zoals ouderen, baby’s, chronisch zieken, mensen met overgewicht, mensen in verzorgingshuizen en mensen in een sociaal isolement. Deze mensen moeten alert zijn op uitdroging en oververhitting. 

Smog door ozon

Smog door ozon ontstaat bij ophoping van luchtvervuiling op zonnige dagen. Het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu  adviseert mensen die gevoelig zijn voor smog om binnen te blijven en om zware lichamelijke inspanning te beperken. In Europa zijn voor ozon een informatie- en een alarmdrempel vastgesteld. De EU European Union   -informatiedrempel is 180 microgram ozon per kubieke meter lucht. Bij (dreigende) overschrijding van deze waarde kunnen mensen die gevoelig zijn voor smog, klachten krijgen. Het RIVM brengt dan een waarschuwing uit. De luchtkwaliteit is dan “slecht” volgens de Nederlandse Luchtkwaliteitsindex. De EU-alarmdrempel is 240 microgram ozon per kubieke meter lucht. De luchtkwaliteit is dan “zeer slecht” volgens de Nederlandse luchtkwaliteitsindex. Wanneer deze waarde overschreden wordt, kan iedereen klachten krijgen. Als dit dreigt te gebeuren, zet het RIVM de smogwaarschuwing om in een smogalarm.

Boeren luiden de noodklok over financiële situatie als gevolg Covid-19

Digitaalburg Geplaatst op door

Het bestuur van Bestuur Agractie Nederland luidt vandaag opnieuw de noodklok over de gevolgen van Covid-19 voor de agrarische sector in ons land. Nu Covid-19 deels op z’n retour lijkt, worden meer en meer de verstrekkende gevolgen zichtbaar in verschillende sectoren. Eerder deden ze hiernaar onderzoek binnen de melkveehouderij, waarbij de schade per gezinsbedrijf meer dan € 2.500,- per maand bedraagt.

De te lage prijzen duren nog altijd voort. In de kalverhouderij is de inkomstenderving desastreus, en kan oplopen tot een daling van inkomsten van meer dan €200.000,- euro voor een gemiddeld bedrijf op jaarbasis. Vaste contracten worden opengebroken en prijzen sterk verlaagd. Ook in de varkenshouderij is een vergelijkbare trend zichtbaar. Op verschillende manieren is voor deze getroffen sectoren steun aangevraagd, en het Europees Parlement geeft hier ook mogelijkheden voor.

Alle verzoeken om steun worden echter categorisch afgewezen door het ministerie van LNV, minister Carola Schouten. De boeren roepen dan ook opnieuw op tot concrete stappen om gezinsbedrijven tegemoet te komen in hun financiële situatie en hierover met hen tot afspraken te komen! Extra schrijnend hierin is dat deze week de publicatie is verschenen waarin wordt gerept over €8 miljard noodsteun aan de meeste multinationals en veel grote bedrijven, oplopend tot honderden miljoenen euro’s per bedrijf.

Aantal werklozen in juni gestegen tot 404 duizend

Digitaalburg Geplaatst op door

Het aantal werklozen groeide in de afgelopen drie maanden met 131 duizend naar 404 duizend in juni. Dat is 4,3 procent van de beroepsbevolking. Met 74 duizend was de groei de afgelopen maand het sterkst. Na vier maanden van afname groeide het aantal werkenden in juni weer met 45 duizend. Dat meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers over de beroepsbevolking. UWV registreerde eind mei 301 duizend lopende WW-uitkeringen, dat is evenveel als in mei.

Meer werklozen én meer werkenden in juni

In de eerste maanden na het uitbreken van de coronacrisis kromp de beroepsbevolking sterk. Van degenen die hun baan verloren werden er relatief weinig werkloos, doordat de meesten niet zochten naar werk en/of daarvoor niet beschikbaar waren. Wie niet aan die voorwaarden voldoet, wordt niet tot de beroepsbevolking gerekend.

In juni groeide de beroepsbevolking met 119 duizend mensen. Meer mensen kwamen op de arbeidsmarkt die in de maanden daarvoor niet zochten of niet beschikbaar waren voor werk en daardoor niet tot de beroepsbevolking behoorden. Een deel van hen kwam ook weer aan de slag, maar een groter deel werd werkloos. Het aantal werkenden groeide met 45 duizend en het aantal werklozen nam in juni sterk toe, met 74 duizend. In april en mei was de toename van het aantal werklozen met 41 duizend en 16 duizend minder sterk.

Werkloosheidspercentage stijgt uitzonderlijk snel

Met 404 duizend werklozen in juni was 4,3 procent van de beroepsbevolking werkloos. In mei was dat nog 3,6 procent. De werkloosheid nam het meest toe onder 15- tot 25-jarigen (van 9,5 naar 10,7 procent). Onder 25- tot 45-jarigen groeide de werkloosheid van 2,9 naar 3,7 procent, onder 45-plussers van 2,2 naar 2,6 procent.

In november 2008, aan het begin van de financiële crisis, was het werkloosheidspercentage ook 3,6. Toen duurde het zeven maanden voordat dit was opgelopen tot 4,3 procent. Deze stijging deed zich nu van de ene maand op de andere voor.

De toename van het aantal mensen met werk en de toename van het aantal werklozen zijn het resultaat van onderliggende stromen tussen de werkzame, de werkloze en niet-beroepsbevolking. In de afgelopen drie maanden waren die stromen groter dan ooit gemeten op maandbasis door het CBS. Zie ook het nieuwsbericht Iets meer mensen vinden werk in juni.

UWV: aantal WW-uitkeringen blijft gelijk in juni

Het aantal lopende WW uitkeringen is in juni nagenoeg gelijk gebleven in vergelijking met mei. Eind juni verstrekte UWV 301 duizend WW-uitkeringen. Het is voor het eerst sinds maart dat het aantal WW-uitkeringen niet is toegenomen. In totaal zijn er sinds eind februari ruim 60 duizend lopende WW-uitkeringen bijgekomen.

UWV: in juni 33 duizend nieuwe WW-uitkeringen

UWV registreerde in juni 33 duizend nieuwe WW-uitkeringen. Dat zijn er minder dan in mei, toen er 42 duizend nieuwe uitkeringen bijkwamen. De piek lag in april met bijna 74 duizend nieuwe uitkeringen. April telde wel één verslagweek meer dan mei en juni, maar ook de gemiddelde instroom per week was in april het hoogst. In april ging het om 14,7 duizend, in mei om 10,5 duizend en in juni om 8,3 duizend nieuwe WW-uitkeringen per week.

Aantal faillissementen gedaald in juni

Digitaalburg Geplaatst op door

Het aantal failliet verklaarde bedrijven, voor zittingsdagen gecorrigeerd, is gedaald. Er zijn in juni 34 bedrijven minder failliet verklaard dan in mei, meldt het CBS. In het eerste halfjaar van 2020 zijn evenveel faillissementen uitgesproken als in dezelfde periode een jaar eerder.

Trend na september 2018 nagenoeg vlak

Het aantal voor zittingsdagen gecorrigeerde faillissementen (exclusief eenmanszaken) fluctueert aanzienlijk. Dalingen en stijgingen volgen elkaar snel op. In mei 2013 piekte het aantal, voor zittingsdagen gecorrigeerd, uitgesproken faillissementen (816). Daarna is sprake van een dalende trend. In september 2018 bereikte het aantal faillissementen een laagtepunt (224). Sindsdien is de trend redelijk vlak.

Meeste faillissementen in de handel

Niet gecorrigeerd voor zittingsdagen zijn er in juni 264 bedrijven en instellingen (exclusief eenmanszaken) failliet verklaard. Van alle bedrijfstakken had de handel het grootste aantal faillissementen, namelijk 61. Dat zijn er 8 meer dan in mei.

De handel behoort tot de bedrijfstakken met de meeste bedrijven. Relatief gezien werden er in juni de meeste faillissementen uitgesproken in de horeca.

Week 27: 54 faillissementen

Het aantal faillissementen van bedrijven en instellingen (exclusief eenmanszaken) in week 27 (29 juni tot en met 5 juli) kwam uit op 54. Dat waren er 24 meer dan in week 26 (22 tot en met 28 juni). Daarnaast gingen er 11 eenmanszaken failliet in week 27, 10 meer dan in week 26. Tot en met week 27 zijn er in totaal 1.969 bedrijven (inclusief eenmanszaken) failliet gegaan, 14 meer dan vorig jaar in dezelfde periode.

Onderwereldgevangenis met martelkamer ontdekt (Video)

Digitaalburg Geplaatst op door

Op 22 juni 2020 hield de Landelijke Eenheid zes mannen aan die worden verdacht van het voorbereiden van ontvoeringen en gijzelingen in het criminele milieu. In een loods in het Brabantse Wouwse Plantage trof de politie zeven zeecontainers aan. Zes daarvan waren ingericht als cel waarin mensen vastgebonden konden worden en één container was bedoeld als martelkamer. Ook trof de politie een tweede loods aan in Rotterdam, die vermoedelijk bestemd was als uitvalbasis van de criminelen. Tekst gaat door onder de video

 

‘Vorige week brachten we het onderzoek naar buiten naar cryptocommunicatie-provider Encrochat. In dit onderzoek las de politie langere tijd live mee met chatberichten die criminelen elkaar stuurden. Dat leverde een schat aan informatie op’, aldus Jannine van den Berg, politiechef Landelijke Eenheid. ‘We kondigden toen al aan dat er nog meer aan zat te komen. De vondst van deze onderwereldgevangenis is hier een voorbeeld van.’

Onderzoek onderwereldgevangenis in hoofdlijnen
In april van dit jaar startte de Dienst Landelijke Recherche van de Landelijke Eenheid een onderzoek naar een 40-jarige man uit Den Haag die verdacht werd van betrokkenheid bij drugshandel en het voorbereiden van een liquidatie. ‘Hij leidde een bestaan onder de radar, maar uit ons financieel onderzoek bleek dat hij vermoedelijk een loods in Wouwse Plantage in gebruik had’ vervolgt Van den Berg. ‘Toen we onze aandacht op die loods richtten, kregen we via onderzoek 26Lemont inzage in belangrijke chatcontacten van de verdachte via een telefoon van Encrochat.’

“Behandelkamer”
In de berichten werden foto’s verstuurd van een loods en een zeecontainer waarin een tandartsstoel stond, met riemen aan de armleuningen en voetensteun. Er werd gesproken over ontvoeren en martelen: “als ik hem op de stoel heb gaat er meer komen”, “maar die hond is spoorloos”. De loods werd aangeduid als “ebi” (dat is de Extra Beveiligde Inrichting in Vught) en “behandelkamer”. De aanstaande ontvoeringen leken met grote precisie te worden voorbereid: er waren meerdere “teams” en een “OT” (observatieteam), en er werden wapens, politiekleding, busjes, stopborden en kogelwerende vesten geregeld.

Loodsen
De politie nam de loods in Wouwse Plantage direct onder observatie. Vanaf medio april zagen we enkele mannen bijna dagelijks aan de zeecontainers klussen. Eén van hen, een 44-jarige man uit Nieuwegein, had ook ontmoetingen met de hoofdverdachte uit Den Haag en diens 43-jarige handlanger uit Rotterdam. De combinatie van onderschepte Encrochat-berichten en observaties van de ontmoetingen van de verdachten, leidde tot hun identificatie.

Uit de berichten bleek ook dat de groep een tweede loods, pal naast de A16 in Rotterdam, in gebruik had. Deze tweede loods leek dienst te moeten gaan doen als uitvalsbasis van het criminele arrestatieteam inclusief snelle auto’s, wapens en kogelwerende vesten. Verschillende verdachten werden bij beide loodsen gezien.

Ingegrepen
Uit de chatberichten leidde de politie af wie beoogde slachtoffers waren. Zij werden gewaarschuwd en doken onder. Daardoor, en dankzij permanent cameratoezicht in en nabij de loods, voorkwam de politie voorbereide ontvoeringen, gijzelingen en andere ernstige geweldsmisdrijven. Toen de cellen nagenoeg klaar leken, werd besloten in te grijpen. Op 22 juni doorzocht de politie dertien locaties en hield de verdachten aan.

Martelwerktuigen
De ruimten in de containers waren afgetimmerd met geluidsisolerende platen en warmte-isolerende folie. In elk van de cellen waren aan het plafond en op de vloer handboeien aangebracht. Verder stond er alleen een chemisch toilet. In de hoek was een camera aangebracht, om op afstand zicht te houden op de situatie in elke cel.

In één van de zeecontainers lagen meerdere sets politiekleding, kogelvrije vesten en zwaailichten. In een andere zeecontainer stonden tassen met voorwerpen die vermoedelijk bestemd waren om slachtoffers mee te martelen of in elk geval onder druk te zetten. De politie vond onder meer een snoeischaar, een takkenschaar, een takkenzaag, scalpels, tangen, handboeien, vingerboeien, tape, bivakmutsen en zwarte katoenen zakken die over het hoofd getrokken kunnen worden. Ook werd bij de doorzoeking van een woning in Rotterdam 24 kilo MDMA aangetroffen.

In de loods in Wouwse Plantage stonden ook drie gestolen bestelbusjes en twee snelle BMW’s. In een naastgelegen ruimte was een zit- en slaapgelegenheid ingericht, vermoedelijk voor bewakers. In de loods in Rotterdam vonden we zeven handvuurwapens en een automatisch aanvalsgeweer, een Chinese variant op de Kalasjnikov AK-47. In totaal werden bij de verdachten 25 wapens aangetroffen.

Gevangenhouding
De zes mannen zijn door de rechter-commissaris in bewaring gesteld op verdenking van voorbereiding van ontvoering, gijzeling, zware mishandeling en afpersing en deelname aan een criminele organisatie. Twee verdachten zijn tevens in bewaring gesteld voor wapenbezit. De raadkamer van de rechtbank in Amsterdam heeft maandag hun gevangenhouding voor 90 dagen bevolen.

Samenwerking
Dit onderzoek werd uitgevoerd door de Landelijke Eenheid van de politie, in het bijzonder door de Dienst Landelijke Recherche. De experts van de Landelijke Eenheid werkten nauw samen met onder meer de regionale eenheden, gemeenten en buitenlandse partners. De leiding van het onderzoek is in handen van het Landelijke Parket van het Openbaar Ministerie. Foto + Video: Politie

In week 26 zijn 31 bedrijven failliet verklaard

Digitaalburg Geplaatst op door
In week 26 (22 tot en met 28 juni) zijn 31 bedrijven en instellingen (incl. eenmanszaken) failliet verklaard, 54 minder dan in week 25. Het is het laagste aantal faillissementen in een volledige week tot nu toe dit jaar, meldt het CBS. In de eerste 26 weken van 2020 gingen er 1.903 bedrijven en instellingen failliet, 23 meer dan in dezelfde periode van 2019.

Het CBS brengt tijdens de corona-crisis wekelijks de ontwikkeling van het aantal door rechtbanken uitgesproken faillissementen in beeld. Doorgaans zullen de cijfers op donderdag 12.00 uur gepubliceerd worden.

In week 26 zijn 30 bedrijven en instellingen (excl. eenmanszaken) failliet verklaard, 43 minder dan in week 25. Daarnaast is er 1 eenmanszaak failliet verklaard, 11 minder dan een week eerder.

Meeste faillissementen in bouw en groothandel

De bouw en de groothandel hadden van alle onderscheiden branches de meeste faillissementen, namelijk 5. Dat waren 11 bouwbedrijven en 4 groothandelaren minder dan in de voorgaande week. Een van de vijf faillissementen in de bouw betrof een eenmanszaak. Verder zijn er in de specialistische zakelijke dienstverlening (o.a. juridische dienstverlening, architecten- en reclamebureaus) 4 bedrijven failliet verklaard, 1 minder dan in week 25.

Tussen de aanvraag en het uitspreken van een faillissement kunnen enkele weken zitten. Vanaf week 14 houden de rechtbanken de rekesten (als een andere partij de rechter verzoekt om een bedrijf failliet te laten verklaren) voor ten minste vier weken aan, tenzij er sprake is van spoed. Daarnaast is door het kabinet een noodpakket voor economie en banen opgezet om bedrijven zoveel mogelijk te ondersteunen. Bron: CBS

Taskforce om aanpak lerarentekort te verstevigen

Digitaalburg Geplaatst op door

Onderwijsministers Arie Slob en Ingrid van Engelshoven stellen samen met het onderwijsveld een landelijke taskforce in om de aanpak van het lerarentekort te verstevigen. Ook moet de samenwerking tussen scholen en lerarenopleidingen minder vrijblijvend worden.

Dat schrijven de ministers aan de Tweede Kamer naar aanleiding van de aanbevelingen van Merel van Vroonhoven. Zij is vorig jaar door minister Slob aangesteld als onafhankelijk aanjager om te onderzoeken wat er goed gaat en wat er beter kan in de aanpak van het lerarentekort.

Veel bereikt
Van Vroonhoven constateert dat er veel in gang is gezet om de tekorten aan te pakken en dat de aanpak ook resultaat heeft. De belangstelling om in het onderwijs te werken neemt toe. Ook willen veel mensen vanuit andere beroepen met behulp van subsidie als zij-instromer voor de klas. ,,In deze kabinetsperiode is stevig ingezet op de aanpak van het lerarentekort: structureel ruim 800 miljoen euro extra en incidenteel zo’n 360 miljoen”, zegt minister Slob. ,,Daarmee hebben we onder meer de werkdruk verlaagd en de salarissen verhoogd in het primair onderwijs. Maar er is geen enkele reden om nu achterover te leunen. De prognoses van de tekorten zijn onverminderd ernstig. De adviezen van Merel van Vroonhoven geven veel handvatten om daar wat aan te doen. Daarom ga ik aan de slag met de aanbevelingen.”

Nieuwe stappen
Er moeten nu vervolgstappen worden gezet, met name als het om de samenwerking tussen partijen gaat. Van Vroonhoven adviseert om de vrijblijvendheid van de (regionale) samenwerking af te halen. Er moet een landelijk dekkend netwerk komen van regionale verbanden. Ook adviseert ze een taskforce (met een programmabureau) op te richten, om minder versnipperd en met meer slagkracht de tekorten aan te pakken. Daarnaast is het belangrijk dat lerarenopleidingen beter aansluiten op de doelgroep en dat leraren zelf meer bij de aanpak worden betrokken.

Brede steun
Deze aanbevelingen kunnen op brede steun rekenen van de onderwijsorganisaties die samenwerken aan de zogeheten ‘landelijke tafel’ voor de aanpak van de tekorten. De komende periode worden de voorstellen verder uitgewerkt. Na de zomer zal de Tweede Kamer hierover worden geïnformeerd.

Kiezer krijgt meer invloed

Digitaalburg Geplaatst op door

Minister Ollongren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties gaat het kiesstelsel wijzigen. Straks kan de kiezer een stem uitbrengen op een partij, en zo stemmen op de hele kandidatenlijst, of op één kandidaat van die partij. Kandidaten die kunnen rekenen op de steun van de kiezers worden dan sneller gekozen op basis van de voorkeursstemmen die ze krijgen. Minister Ollongren: “Door de kiezer de mogelijkheid te geven een stem uit te brengen op een partij of op een kandidaat krijgt hij of zij meer invloed op wie er bijvoorbeeld in de Tweede Kamer komt.”

De Staatscommissie parlementair stelsel adviseerde deze wijziging, het kabinet neemt dit advies nu over. Het wetsvoorstel gaat in het najaar in consultatie. De minister schrijft dit aan de Tweede Kamer, ze licht de stand van zaken toe met betrekking tot de uitvoering van het kabinetsstandpunt hervorming parlementair stelsel.

Jongeren
Het Kabinet wil jongeren meer betrekken bij de politiek. Wat begon onder de noemer Jongerenparlement, wordt nu in overleg met jongeren en jongerenorganisaties omgezet in een vorm van jongereninspraak, die aansluit bij de wensen die jongeren hebben. Begin 2021 moet de nieuwe vorm van jongereninspraak actief zijn.

Minister Ollongren: “Besluiten van het kabinet zijn van grote invloed op de toekomst van jongeren. De stem van jongeren moet meer gehoord worden en meer meetellen. En dan niet alleen over onderwerpen die nu direct over de jongeren gaan, maar ook over beslissingen die genomen worden op het gebied van pensioenen of de arbeidsmarkt. Zaken die voor jongeren nog ver weg lijken, maar van grote invloed zijn op hun toekomst.”

Het kabinet draagt de Tweede Kamer de mogelijkheid aan om de leeftijd voor de ondersteuning van burgerinitiatieven te verlagen naar 16 jaar. Zestien- en zeventienjarigen krijgen dan de mogelijkheid maatschappelijke thema’s in de Tweede Kamer te agenderen. Als de Tweede Kamer de leeftijdsgrens verlaagt, dan ligt het voor de hand om ook de leeftijd voor het Europees Burgerinitiatief te verlagen.

Terugzendrecht
Het kabinet stelt voor om de Eerste Kamer terugzendrecht te geven. Hiermee krijgt de Eerste Kamer naast de bevoegdheid om een wetsvoorstel te verwerpen, de bevoegdheid om wijzigingen in een wetsvoorstel voor te stellen aan de Tweede Kamer. Door het terugzendrecht heeft de Eerste Kamer straks een effectieve, snelle en transparante manier om haar bezwaren tegen een wetsvoorstel kenbaar te maken aan de Tweede Kamer.

Nieuwe donorwet gaat vanaf vandaag in: ruim 7,3 miljoen keuzes ingevuld

Digitaalburg Geplaatst op door

Vanaf vandaag gaat de nieuwe donorwet in. Meer dan de helft van de volwassen Nederlanders heeft zijn keuze al ingevuld. Op 28 juni stonden er ruim 7,3 miljoen mensen in het register. Vanwege de coronacrisis krijgen mensen langer de tijd om hun keuze in te vullen. Vanaf begin september stuurt het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport brieven naar iedereen in Nederland vanaf 18 jaar die nog geen keuze heeft ingevuld.

Van alle ingevulde keuzes gaat het bij ruim de helft (53%) om toestemming voor het doneren van organen en weefsels met of zonder uitsluiting van specifieke organen en weefsels. Van alle personen die hun keuze hebben ingevuld geeft circa 36% aan geen donor te willen worden. Een kleine groep (11%) laat deze keuze over aan familie of een andere bekende. Tussen 28 mei en 28 juni vulden bijna 200.000 personen hun keuze in.

Brieven van het Donorregister
Volwassenen die nog een keuze moeten invullen in het Donorregister, ontvangen een brief met de vraag dit alsnog te doen. Het gaat om bijna 7 miljoen brieven. Daarom gebeurt dit stap voor stap. Inwoners van Noord-Holland ontvangen in september en oktober als eerste de brief. Wie zes weken na ontvangst van de eerste brief niets invult, krijgt een tweede brief. Wie ook dan binnen zes weken geen actie onderneemt, komt met ‘geen bezwaar tegen orgaandonatie’ in het Donorregister te staan en ontvangt hier een brief over. Je kunt je keuze altijd veranderen. Bekijk hier de planning van de brieven.

‘Geen bezwaar tegen orgaandonatie’ betekent dat je organen na je overlijden naar een patiënt kunnen gaan. De arts bespreekt dit met de nabestaanden.

Campagne en materialen
Om iedereen in Nederland te informeren over de nieuwe donorwet en de brieven die hierover worden verstuurd, start deze zomer de campagne met onder andere tv- en radiospotjes. Daarnaast is er een nieuwe voorlichtingsfolder en geldt vanaf 1 juli een aangepast formulier voor mensen die hun keuze liever op papier invullen.

Meer weten?
Ga voor meer informatie naar donorregister.nl. Ook kun je kijken op hoewerktorgaandonatie.nl. Daar krijg je stap voor stap uitleg over hoe orgaandonatie werkt. Je kunt kiezen voor uitleg in het Nederlands, Turks of Arabisch.

Minder mensen verdronken in 2019, meeste verdrinkingen onder 60-plussers

Digitaalburg Geplaatst op door

In 2019 verdronken 76 inwoners van Nederland, 36 minder dan in 2018. Bij mannen daalde het aantal verdrinkingen van 89 naar 64 en bij vrouwen van 23 naar 12. Naast 76 inwoners van Nederland verdronken ook 26 niet-inwoners, evenveel als in 2018. Dat meldt het CBS op basis van de meest recente cijfers.

Gemiddeld over de afgelopen twintig jaar verdronken jaarlijks 87 inwoners van Nederland. In de periode 1980-1999 waren dat er jaarlijks gemiddeld 112. Jaarlijks vindt ongeveer 1 op de 10 verdrinkingen binnen plaats, bijvoorbeeld in een badkuip of binnenzwembad.

Meeste verdrinkingen onder 60-plussers 

De meeste verdrinkingen vinden plaats onder inwoners van 60 jaar of ouder. Bij meer dan de helft (53 procent) van alle verdrinkingen gaat het om 60-plussers. In 2019 verdronken 40 inwoners van 60 jaar of ouder. Jongeren zijn het minst vaak slachtoffer van verdrinking: in 2019 verdronken 5 kinderen jonger dan 10 jaar en 4 kinderen tussen de 10 en 20 jaar.

Ten opzichte van 2018—een jaar met relatief veel verdrinkingen (112)—is in 2019 in iedere leeftijdsgroep het aantal verdrinkingen afgenomen. Maar ook vergeleken met 2017 was het aantal verdrinkingen in 2019 voor bijna alle leeftijdsgroepen lager. Alleen onder 60-plussers lag het aantal verdrinkingen in 2019 hoger dan in 2017 (40 tegen 32). (Tekst gaat verder onder de afbeelding)

Vooral minder verdrinkingen in zomer 2019

In 2019 lag het aantal verdrinkingen in de zomer aanmerkelijk lager dan in de zomers van 2015 tot en met 2018. Voor de andere seizoenen zijn de verschillen over de jaren klein. In 2019 waren er minder zomerse dagen (dagen met een temperatuur van minimaal 25 graden Celsius in De Bilt) dan in 2018 (25 tegen 37), maar meer dan in de jaren 2015, 2016 en 2017. De zomer van 2019 had 11 tropische dagen (dagen met een temperatuur van minimaal 30 graden Celsius in De Bilt). Dit zijn er meer dan gemiddeld in de afgelopen vijf jaar. Deze gegevens tonen geen verband aan tussen warme seizoenen met veel zomerse of tropische dagen en het aantal verdrinkingen in die seizoenen. (Bron: CBS)

54 procent sterfgevallen in 2019 door kanker of hart- en vaatziekten

Digitaalburg Geplaatst op door

In 2019 overleden 151 885 inwoners van Nederland, bijna 1 500 minder dan in 2018. De meeste mensen stierven aan kanker of hart- en vaatziekten; 45 duizend (29,6 procent) aan kanker en ruim 37 duizend (24,6 procent) aan hart- en vaatziekten. Meer dan drie kwart (78,3 procent) van de overledenen was 70 jaar of ouder. Er stierven relatief net iets meer vrouwen (51 procent) dan mannen (49 procent). Dit blijkt uit de voorlopige cijfers over doodsoorzaken in 2019 die het CBS vandaag publiceert.

Longkanker blijft het meest voorkomende type kanker; bijna 22 procent (meer dan 10 duizend) van alle mensen die overleden aan kanker stierf aan longkanker. Daarnaast was van bijna 3,7 duizend mensen kanker van lymfatisch of bloedvormend weefsel de doodsoorzaak en ruim 3,5 duizend mensen stierven aan dikkedarmkanker. (tekst gaat verder onder de afbeelding)

Kwart minder mensen overlijden aan hart- en vaatziekten dan in 1970

Het aantal mensen dat overlijdt aan hart- en vaatziekten is in de afgelopen vijftig jaar met een kwart afgenomen, van bijna 50 duizend overledenen in 1970 tot ruim 37 duizend in 2019. De afname is bij mannen groter (33 procent) dan bij vrouwen (15 procent).

Het aantal overledenen aan kanker is in dezelfde periode gestaag toegenomen, van ruim 25 duizend sterfgevallen in 1970 tot 45 duizend in 2019. Bij vrouwen is het aantal overledenen aan kanker meer toegenomen dan bij mannen (90 procent tegen 68 procent) Sinds 2005 overlijden meer mannen aan kanker dan aan hart- en vaatziekten, bij vrouwen is dit sinds 2016 het geval.

Relatief juist minder kankersterfte

Hoewel absoluut gezien het aantal sterfgevallen aan kanker jaarlijks toeneemt, neemt relatief gezien de sterfte aan kanker af. Als rekening wordt gehouden met de bevolkingsgroei en de vergrijzing, is de sterfte aan kanker sinds eind jaren tachtig aan het dalen. Bij mannen is de daling het grootst, bij vrouwen is deze gering, vooral door de toename van sterfte aan longkanker. De gestandaardiseerde sterfte aan hart- en vaatziekten per 100 duizend mensen daalt al vanaf begin jaren zeventig. Bron: CBS

Rookverbod geldt ook voor e-sigaretten per 1 juli 2020

Digitaalburg Geplaatst op door

Op alle plekken waar een rookverbod geldt – zoals cafés, restaurants, werkplekken en openbare gebouwen – mogen vanaf 1 juli 2020 ook geen e-sigaretten of tabaksverhittingsapparaten meer worden gebruikt. Staatssecretaris Paul Blokhuis (VWS) heeft het rookverbod uitgebreid, omdat deze producten zelf gezondheidsschade veroorzaken en een opstapje kunnen zijn voor jongeren om gewone sigaretten te gaan roken.

Naar de geschiedenisboeken
Blokhuis: “Roken in een vol restaurant voelt inmiddels aan als iets van heel lang geleden. Om gezondheidsschade te voorkomen en het goede voorbeeld te geven aan jongeren werd het hoog tijd dat we het roken van e-sigaretten in onder andere de horeca ook naar de geschiedenisboeken verwijzen. Ook deze maatregel draagt bij aan stoppen met roken makkelijker maken en beginnen moeilijker.”

Uitstalverbod ook op 1 juli van kracht
Uiterlijk 1 juli 2020 moeten alle sigaretten, shag, sigaren en e-sigaretten uit het zicht zijn bij supermarkten. Een groot aantal supermarkten heeft de afgelopen tijd de producten al afgeschermd. Voor andere winkels geldt dat zij vanaf 1 januari 2021 tabaks- en rookwaren niet meer mogen tonen.

Mini-docu over de e-sigaret
Presentator Edson da Graça onderzocht feiten en fabels over de e-sigaret in een mini-docu en sprak met een jongerenbrein-deskundige, een arts, jonge vapers en een vapeshop-medewerker. Bekijk de mini-docu van 6 minuten hier of de kortere versie van 3 minuten hier: https://youtu.be/5RquycuM1_k.
De mini-docu werd gemaakt met ondersteuning van vele maatschappelijke organisaties zoals Gezondheidsfondsen voor Rookvrij (waar het Longfonds, het KWF en de Hartstichting in zitten), het Trimbos-instituut, het RIVM, Verslavingskunde Nederland, de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde en de Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose.

Vaccinatiegraad toegenomen

Digitaalburg Geplaatst op door

De landelijke vaccinatiegraad is voor het eerst sinds vijf jaar licht toegenomen. Dat concludeert het RIVM in het rapport Vaccinatiegraad en jaarverslag Rijksvaccinatieprogramma Nederland 2019. Staatssecretaris Paul Blokhuis (VWS) schrijft dit vandaag aan de Tweede Kamer.
HPV vaccinatiegraad stijgt 7,5 procent
De vaccinatiegraad van BMR (bof, mazelen en rode hond) en MenACWY (meningokokkenziekte) is gestegen met respectievelijk 0,7 procent (naar 93,6 procent) en 0,6 procent (naar 93,2 procent) ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. De vaccinatiegraad van het HPV vaccin tegen baarmoederhalskanker steeg 7,5 procent.

Naastenliefde
Blokhuis: “Vaccineren doe je niet alleen voor je eigen gezondheid maar ook voor de gezondheid van anderen. Het is een daad van naastenliefde.

“Na jaren van daling zagen we vorig jaar een stabilisatie van de vaccinatiegraad. Het is echt goed nieuws dat de vaccinatiegraad nu licht stijgt. Ik voel me hiermee gesterkt om volop door te zetten met de maatregelen die ik in 2018 heb ingezet om meer kinderen en jongeren te vaccineren via het Rijksvaccinatieprogramma.”

Vaccinatiealliantie
De Vaccinatiealliantie komt na de zomer weer bij elkaar. De deelnemers blijven zich ondertussen inzetten om het belang van vaccineren te benadrukken en er transparant over te communiceren, zeker ook in deze tijd van COVID-19. Binnen de denktank misinformatie wordt gewerkt aan een gerichte aanpak om het tegengaan van desinformatie te bevorderen, onder andere over de ontwikkeling van mogelijke COVID-19 vaccins. In dit kader heeft Facebook zijn aanpak omtrent medische desinformatie aangescherpt. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd heeft recent boetes uitgedeeld aan bedrijven die reclame maakten voor niet-geregistreerde homeopathische middelen die claimden te helpen tegen verschillende infectieziektes. Lareb ontwikkelt een kennisbank over bekende en vermeende bijwerkingen.

Extra contactmomenten
Alle 16- en 17-jarigen die nog geen BMR en DKTP vaccinatie hebben gehad en alle 16- en 17-jarige meisjes die nog geen HPV vaccinatie hebben gehad, zijn afgelopen jaar opgeroepen om die vaccinaties alsnog te halen. Voor de HPV inhaalmogelijkheid was de opkomst 20 procent. Voor BMR en DKTP ging het om 2 procent. Voor HPV wordt in het voorjaar van 2021 weer zo’n inhaalmoment gepland.

Overheden en organisaties niet voldoende voorbereid op landelijke uitval 112

Digitaalburg Geplaatst op door

Overheden, hulpdiensten en zorgorganisaties waren niet voldoende voorbereid op de totale onbereikbaarheid van alarmnummer 112. Dit blijkt uit onderzoek van drie toezichthouders naar de oorzaak van de storing en de handelswijze van betrokken overheden en organisaties tijdens de onbereikbaarheid van het alarmnummer 112 op 24 juni 2019.
De onderzoeken zijn verricht door de Inspectie Justitie en Veiligheid (Inspectie JenV), Agentschap Telecom (AT) en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).

Grote impact
Op maandag 24 juni 2019 vond tussen 15.34 uur en 18.52 uur een storing plaats in het telefonienetwerk van KPN. Hierdoor waren het alarmnummer 112 en de 0900-servicenummers voor burgers onbereikbaar. Tegelijkertijd kampte NL-Alert met een (andere) storing.

De telefoniestoring had grote impact op de samenleving. Mensen konden geen hulp inroepen van brandweer, politie en ambulance via de gebruikelijke kanalen. Hulpdiensten en zorgorganisaties hebben veel in het werk gesteld om mensen op alternatieve wijze hulp te laten inroepen en te helpen. Zo werden landelijk en regionaal verschillende alternatieve telefoonnummers verstrekt en stelden hulpdiensten brandweerkazernes open waar mensen in nood naar toe konden.

Fouten in software
De telefoniestoring werd veroorzaakt door een verborgen fout in de software van het routeringsplatform van KPN. Het routeringsplatform is het ‘bewegwijzeringssysteem’ dat de route van alle inkomende telefoongesprekken over het netwerk van KPN bepaalt.
Door middel van ‘tellers’ wordt er bijgehouden hoeveel oproepen er zijn geweest. Door een software-update zijn deze tellers onbedoeld gelijk gaan lopen waardoor zij nagenoeg gelijktijdig faalden. Dit had uiteindelijk tot gevolg dat de ‘bewegwijzering’ van oproepen niet meer functioneerde en oproepen niet meer ‘doorgeleid’ konden worden over het netwerk.
De storing bij NL-Alert vond op dezelfde dag plaats als de telefoniestoring. Er is geen relatie tussen beide storingen. De storing van NL-Alert werd veroorzaakt door een foutieve software-update. Hierdoor kon KPN geen NL-Alertberichten via het 4G-netwerk versturen.

Chaotisch
De communicatie aan de bevolking tijdens de storing verliep chaotisch. Het ministerie van Justitie en Veiligheid (JenV) liet na hierop tijdig de vereiste landelijke regie te nemen.
Het ministerie en veel veiligheidsregio’s bleken eerder gemaakte afspraken over de aanpak van een onbereikbaar 112 niet te kennen. Daardoor heeft men veel moeten improviseren om de hulpverlening op gang te houden. Die improvisaties waren niet nodig geweest als overheden, hulpdiensten en zorgorganisaties de eerder gemaakte afspraken nader hadden uitgewerkt. Het ministerie had daar op moeten toezien. Als de partijen er vervolgens ook naar hadden gehandeld, waren de impact en chaos door de landelijke storing kleiner geweest.

Geen meldingen over calamiteiten
Draaiboeken van zorgorganisaties voorzagen niet in een aanpak van een landelijke onbereikbaarheid van het alarmnummer 112 en een landelijke telefoniestoring. De gevolgen zijn door de onderzochte zorgorganisaties opgelost door het inzetten van alternatieve telecommunicatiemiddelen en extra personeel. Tussen zorgorganisaties is daartoe goed samengewerkt. Met veel vindingrijkheid heeft men problemen adequaat opgelost. De IGJ ontving van zorgaanbieders geen meldingen over calamiteiten en geen vragen of klachten van burgers over de kwaliteit en continuïteit van zorgverlening. Wel zijn drie personen tijdens de storing overleden. Of de vertraagde start van de zorgverlening van invloed is geweest, is niet vast te stellen. De betrokken ambulancediensten zeggen binnen de normtijd en conform protocollen te hebben kunnen handelen.

Aanbevelingen
Incidenten zijn nooit geheel te voorkomen. Betrokken organisaties moeten zich er wel op voorbereiden om het effect ervan zo klein mogelijk te houden. Zij dienen de lessen van deze en voorgaande 112-storing(en) ter harte te nemen door af te spreken wat er moet gebeuren als 112 nog eens onbereikbaar is: zowel afspraken over de te nemen maatregelen als de communicatie daarover.

IGJ vraagt aandacht voor de borging van het gebruik van de Nood Communicatie Voorziening en voor draaiboeken die voorzien in een aanpak van een landelijke onbereikbaarheid van het alarmnummer 112 en een landelijke telefoniestoring.

AT beveelt KPN aan om organisatorische en technische maatregelen te nemen om de impact van fouten in software en softwareconfiguraties te voorkomen of te minimaliseren. Ook beveelt het KPN aan om de 112-keten en NL-Alert zelfstandig op te nemen in de lijst van kritieke diensten, met als doel de bewustwording van het maatschappelijk belang van de continuïteit van deze diensten verder te vergroten.
De aanbeveling van AT aan de minister van JenV is om het continu testen en monitoren van 112-oproepen in de gehele 112-keten alsmede NL-alert mogelijk te maken.

De toezichthouders zullen elk binnen het eigen toezichtgebied de voortgang op de aanbevelingen volgen.

Koopwoningen bijna 8 procent duurder in mei

Digitaalburg Geplaatst op door
Bestaande koopwoningen waren in mei 7,7 procent duurder dan in mei 2019. Deze prijsstijging is hoger dan in de voorgaande maanden. Dit blijkt uit onderzoek naar de prijsontwikkeling van bestaande particuliere koopwoningen in Nederland van het CBS en het Kadaster.

De prijsindex bestaande koopwoningen is één van de inflatie-indicatoren die is opgenomen in het prijzendashboard.

Stijgende trend prijzen koopwoningen

Na een piek in augustus 2008 daalden de prijzen van koopwoningen en in juni 2013 werd een dieptepunt bereikt. Sindsdien is er sprake van een stijgende trend. In mei 2018 was de prijsindex bestaande koopwoningen voor het eerst hoger dan het recordniveau in augustus 2008. In mei 2020 bereikte de index het hoogste niveau ooit. Vergeleken met het dal in juni 2013 lagen de prijzen in mei 47,8 procent hoger.

Minder transacties bestaande koopwoningen in mei

Het Kadaster maakte bekend dat het in mei 18 347 woningtransacties registreerde. Dat is 6,9 procent minder dan een jaar eerder. In de eerste vijf maanden van dit jaar zijn 88 780 woningen gewisseld van eigenaar, ruim 5 procent meer dan in dezelfde periode van 2019.

In de cijfers over verslagmaand mei zijn eventuele invloeden van het Coronavirus nog niet of nauwelijks zichtbaar. Dit komt doordat de cijfers gebaseerd zijn op notarisoverdrachten. De koopcontracten zijn vermoedelijk nog grotendeels voor het uitbreken van de crisis in Nederland afgesloten.

Prijsinformatie naar regio en woningtype publiceert het CBS eenmaal per kwartaal. De eerstvolgende kwartaaluitkomsten komen op 21 juli beschikbaar.

Het CBS en het Kadaster meten de prijsontwikkeling van alle bestaande koopwoningen in Nederland en maken gebruik van de koopakten die bij het Kadaster worden geregistreerd. Bron: CBS

Lokale Teken-alert helpt tekenbeten te voorkomen

Digitaalburg Geplaatst op door

Juni en juli zijn de piekmaanden voor tekenbeten. Vanaf deze week kunnen mensen met de Nature Today-app checken wat de tekenverwachting is bij hen in de buurt. Op basis van weersinformatie, satellietgegevens en het landschap wordt een actuele Teken-alert gegenereerd en via de app van Nature Today beschikbaar gemaakt. De app kan mensen helpen tekenbeten en door teken overdraagbare ziekten zoals Lyme en tekenencefalitis te voorkomen. De app is ontwikkeld door HAS Hogeschool, ITC Twente en Wageningen University.

Jaarlijks zijn er zo’n anderhalf miljoen tekenbeten. De helft daarvan wordt in de maanden juni en juli opgelopen. Meldingen van tekenbeten worden geregistreerd op Tekenradar.nl.

Arnold van Vliet van Wageningen University en initiatiefnemer van Nature Today: “Veel mensen hebben niet door wanneer en waar ze een tekenbeet op kunnen lopen. De Nature Today-app brengt daar verandering in. Met de app kun je de tekenverwachting bij jou in de buurt checken. Zodat je je beter kunt beschermen tegen tekenbeten wanneer je gaat wandelen in het bos, het park of de duinen. Of wanneer je in de tuin gaat werken.”

10 jaar aan tekenvangsten in een app
Door 10 jaar aan maandelijkse tekenvangsten van vrijwilligers te combineren met weerdata, satellietbeelden en landgebruiksdata, hebben onderzoekers van ITC Twente en Wageningen University een tekenverwachtingsmodel gemaakt. Samen met HAS Hogeschool is dit model geïntegreerd in de Nature Today-app. Dagelijks wordt zo voor elke vierkante kilometer in Nederland een actuele Teken-alert gegenereerd.

Van Vliet: “De app geeft een duidelijk overzicht van de tekensituatie in heel Nederland. De tekenverwachting bij jou in de buurt of de plek waar je wilt wandelen, krijg je door je eigen locatie of elke willekeurige andere locatie in Nederland te selecteren. De tekenverwachting geeft aan of het aantal teken minimaal, gering, middelmatig, hoog of zeer hoog is.”

Tekencheck-notificatie
“Het blijkt dat veel mensen na een bezoek aan het groen vergeten om zichzelf, de kinderen en/of de hond thuis te controleren op een tekenbeet. In de app kun je daarom aangeven dat je later op de dag een notificatie wilt krijgen om je te checken op teken.

We verwachten dat mensen zich, dankzij de Teken-alert, meer inspannen om het oplopen van een tekenbeet te voorkomen. Bijvoorbeeld door de broekspijpen in de sokken te stoppen of je activiteit aan te passen. Een teek kan de ziekte van Lyme of het in Nederland relatief zeldzame tekenencefalitis (TBE) overbrengen. Het is belangrijk een teek zo snel mogelijk te verwijderen, dat verkleint de kans op een ziekte. En eenmaal gebeten, is het belangrijk de plek waar de teek gebeten heeft in de gaten te houden.”

Koppeling met Tekenradar.nl en tekeninformatie
Na het aantreffen van een tekenbeet, een indicatie van de ziekte van Lyme of koorts na een tekenbeet (indicatie van TBE), kun je via de app eenvoudig doorklikken naar Tekenradar.nl om een melding door te geven. De meldingen dragen zo bij aan het tekenonderzoek van het RIVM en Wageningen University. De app toont ook hoeveel tekenbeten er in de afgelopen week via Tekenradar.nl zijn gemeld. De app geeft verder antwoord op veel gestelde vragen over teken en tekenbeten.

Over Nature Today
De Teken-alert is de eerste gezondheidsmodule binnen de Nature Today-app. De app biedt een grote rijkdom aan natuurinformatie gebaseerd op waarnemingen en kennis van tienduizenden natuurliefhebbers en tientallen biologen. Je vindt er:

Een actueel landelijk en locatiegebonden overzicht van de vogels, zoogdieren, planten, vlinders en libellen die je tegen kunt komen. Een dagelijks natuurjournaal, een korte update à la weerbericht over wat er gebeurt in de natuur. Een overzicht van natuuractiviteiten die in jouw buurt te doen zijn met een verwijzing naar de website waar je je kunt aanmelden. Categorieën zijn: cursus, doen, jongeren, lezing en vrijwilligers. Natuurberichten die dagelijks door topbiologen van meer dan 30 natuurorganisaties, kennisinstellingen, overheden en terreinbeherende organisaties gepubliceerd worden.
Met Nature Today kun je maximaal van de natuur om je heen genieten en, dankzij de Teken-alert, ook de risico’s op tekenbeten verkleinen.
De Teken-alert is mede mogelijk gemaakt door onder andere de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), Pfizer, Prins Bernhard Cultuurfonds en honderden donateurs via crowdfunding.

In 10 jaar stijgt aantal tekenbeten naar 1,5 miljoen per jaar

Digitaalburg Geplaatst op door

Uit landelijk PIENTER-onderzoek van het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu  blijkt dat het aantal tekenbeten in 10 jaar tijd met ongeveer 30% is gestegen. Ook het aantal mensen dat ooit door een teek is gebeten is gestegen. In juni en juli piekt het aantal tekenbeetmeldingen op Tekenradar.nl en daarom blijft een tekencheck dan extra belangrijk.

In 1996, 2007 en 2017 onderzocht het RIVM hoe vaak Nederlanders elk jaar door teken gebeten worden. In 2017 is het aantal tekenbeten opgelopen naar 1,5 miljoen per jaar. In 2007 en 1996 waren dit nog 1,1 miljoen en 600.000 tekenbeten. Het aantal mensen dat een teek bij zichzelf heeft ontdekt is ook gegroeid. Zo’n 15% van de Nederlanders is in de voorgaande 5 jaar door een teek gebeten is, terwijl dit in 1996 nog maar 6% was.

Piek in tekenbeetseizoen

In juni en juli piekt het tekenbeetseizoen. Dat komt doordat teken dan zeer actief zijn en dat er veel mensen in de natuur recreëren. Elk jaar komen in deze 2 maanden ongeveer de helft van alle tekenbeetmeldingen op Tekenradar.nl binnen. Dit is een website van het RIVM en Wageningen University. Opvallend is wel dat in de afgelopen weken het aantal tekenbeetmeldingen op Tekenradar.nl achterblijft als je het vergelijkt met het gemiddelde aantal meldingen in de afgelopen 7 jaar. Hoe dat komt is nog niet duidelijk. Misschien speelt de droogte een rol en dat mensen door de corona-uitbraak anders recreëren. Ook verminderde aandacht voor Tekenradar kan een rol  spelen. Toch blijft het belangrijk om een tekencheck te doen na een bezoek aan een groene omgeving.

Bevolkingsgroei

Als er meer mensen zijn, kunnen er ook meer mensen een tekenbeet krijgen. Zo’n 9% van de groei van het totale aantal jaarlijkse tekenbeten sinds 1996, komt door de bevolkingsgroei. Opvallend is dat sinds 1996 het aantal tekenbeten wat minder hard steeg, dan het aantal diagnoses van de ziekte van Lyme. Dit zou kunnen komen doordat de ziekte van Lyme tegenwoordig sneller herkend en behandeld wordt.

Tekenbeet?

Heb je een teek? Verwijder deze dan direct en houd de plek van de beet 3 maanden in de gaten. Neem contact op met de huisarts als je een ring of vlek krijgt of als je last krijgt van andere gezondheidsklachten.

Lyme of koorts na een tekenbeet?

De meeste tekenbeten leiden gelukkig niet tot ziekte. Toch krijgen elk jaar ongeveer 27.000 mensen de ziekte van Lyme. Vaak is de enige klacht een rode ring of vlek op de huid. Maar elk jaar  ontstaat bij 1.500 mensen meteen ernstigere klachten. Dit zijn bijvoorbeeld zenuwklachten, gewrichtsklachten of hartklachten. De meeste mensen met de ziekte van Lyme knappen na een behandeling met antibiotica op. Elk jaar houden ongeveer 1.000 tot 2.500 mensen wel langer last van klachten.

Doe mee aan onderzoek

Op dit moment doen meer dan 1.000 mensen mee aan lopende onderzoeken naar tekenbeten en de ziekte van Lyme. Wij zijn nog op zoek naar volwassenen en kinderen met de ziekte van Lyme. En ook naar volwassenen die koorts hebben gekregen na een tekenbeet. Aanmelden kan via www.tekenradar.nl. Bron: RIVM

Sanquin begint met verzamelen plasma voor mogelijk geneesmiddel coronavirus

Digitaalburg Geplaatst op door

Minister Hugo de Jonge (VWS) heeft organisatie Sanquin gevraagd om op grote schaal plasma van herstelde coronapatiënten in te zamelen. Dit zogenoemde convalescent plasma bevat neutraliserende antistoffen die eventueel gebruikt kunnen worden voor de behandeling van het coronavirus (COVID-19) of bij het voorkomen dat mensen besmet raken. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) draagt 10 miljoen euro bij aan dit project. Met dat geld kan Sanquin snel de extra kosten die deze inzameling met zich meebrengt opvangen.
Een internationale alliantie waar Sanquin aan bijdraagt, is druk bezig met de voorbereiding van een studie naar de inzet van de antistoffen in het plasma die binnenkort van start gaat. Verschillende geneesmiddelfabrikanten bekijken of een geneesmiddel met neutraliserende antistoffen werkzaam en veilig kan zijn bij de behandeling en het voorkomen van een COVID-19 infectie.

Om geen tijd te verliezen is Sanquin gevraagd alvast antistoffen af te nemen. Dat gaat gebeuren bij 16.000 mensen, waarmee 30.000 kilo plasma met antistoffen wordt verzameld. Mochten de studieresultaten positief uitpakken dan kunnen die antistoffen snel worden ingezet om COVID-19 patiënten te behandelen.

Minister Hugo de Jonge (VWS): “Fantastisch dat Sanquin bereid is om op grote schaal plasma met antistoffen te gaan afnemen bij mensen die het coronavirus hebben gehad. Als uit de studie blijkt dat het geneesmiddel effectief en veilig is, hebben we direct toegang tot middelen die we kunnen inzetten om mensen te genezen of te beschermen tegen het virus.”

De eerste onderzoeksresultaten naar het inzetten van convalescent plasma worden in het najaar verwacht. Mocht het onverhoopt niet lukken om het plasma in te zetten als geneesmiddel, zal het opgeslagen plasma niet verloren gaan. Dat kan dan worden gebruikt voor de productie van andere geneesmiddelen.

Agractie roept op: “Bescherm de boerengezinnen!”

Digitaalburg Geplaatst op door

Op 10 oktober 2019 braken 2 dierenactivisten van Animal Rights in, in de stallen van een konijnenhouder. Hij betrapte hen op heterdaad, waarop hij de politie waarschuwde en deze zeer snel ter plaatste was om de twee te arresteren.

Echter besloot de Officier van Justitie dat deze inbraak wel afgedaan kon worden met een geldboete van €200,-. Hierop schreef deze konijnenhouder een emotionele brief aan de Officier van Justitie, waarin hij aangaf hoeveel impact deze gebeurtenis heeft gehad op hem en zijn gezin, waardoor alsnog besloten is de zaak voor de rechter te brengen.

Vandaag heeft in Arnhem het hoger beroep gediend. Agractie Nederland en vele collega boeren waren met en zonder trekker aanwezig om hun steun te betuigen en hun collega een hart onder de riem te steken. Daarnaast willen we hiermee het signaal afgeven dat dergelijke criminele acties onacceptabel zijn en streng bestraft dienen te worden.

De inbraak in deze stal is geen op zichzelf staand incident. Al jaren worden boeren stelselmatig gestigmatiseerd, aangevallen en in een hoek gedrukt door een extremistische minderheid. Deze minderheid krijgt een gigantisch podium in de media en lijkt fors aan macht en invloed te winnen door de (financiële) steun van grote zogenaamde ‘goede doelen’ en NGO’s.

Onlangs nog werd bij een eendenslachterij enorme schade toegebracht door een brandstichtende dierenactivist en de stalbezetting in Boxtel staat in het geheugen van alle agrariërs gegricht. Maar ook kleinere bedrijven zijn regelmatig doelwit van criminele acties.

Voor de Nederlandse boer is het een van zijn grootste angsten; een aanval van dierenactivisten. De impact op de boer, zijn gezin en zijn dieren is enorm. Een inbraak, bezetting of brandstichting haalt ieder gevoel van veiligheid op eigen erf volledig onderuit. Daarnaast kan het funest zijn voor de gezondheid van de dieren, omdat met hygiëne maatregelen doorgaans geen rekening wordt gehouden en hiermee ziekteinsleep op de loer ligt, iets wat zelfs ruiming van de gehele veestapel tot gevolg kan hebben.

Agractie Nederland vindt het onbegrijpelijk dat het rechtssysteem de Nederlandse boer zo in de kou laat staan. Waar de hardwerkende boer en zijn gezin beschermd zouden moeten worden, blijken zij volledig op zichzelf aangewezen. Het is niet te verteren dat grote misdrijven zoals huisvredebreuk, inbraak en zelfs brandstichting worden afgedaan met een geldboete, welke doorgaans niet eens door de daders zelf betaald wordt, maar door de vermogende organisatie er achter. Men kan blijkbaar beter inbreken bij een hardwerkend gezin, dan door een rood stoplicht rijden, aangezien de strafmaat voor het eerste lager is! De wereld op zijn kop!

Agractie Nederland verzoekt – opnieuw – de overheid én de rechterlijke macht, met klem om op zeer korte termijn drastische maatregelen te nemen om de Nederlandse boer te beschermen tegen deze grove criminele activiteiten.

In week 24 zijn 60 bedrijven failliet verklaard

Digitaalburg Geplaatst op door
In week 24 (8 tot en met 14 juni) zijn 60 bedrijven en instellingen (incl. eenmanszaken) failliet verklaard, meldt het CBS. Dat zijn er 11 minder dan in week 23. In de eerste 24 weken van 2020 zijn er 1.787 bedrijven en instellingen failliet verklaard. Dat zijn er 66 meer dan in dezelfde periode van 2019.

Het CBS brengt tijdens de corona-crisis wekelijks de ontwikkeling van het aantal door rechtbanken uitgesproken faillissementen in beeld. Doorgaans zullen de cijfers op donderdag 12.00 uur gepubliceerd worden.

In week 24 zijn 54 bedrijven en instellingen (excl. eenmanszaken) failliet verklaard, 10 minder dan in week 23. Daarnaast zijn er 6 eenmanszaken failliet verklaard, 1 minder dan een week eerder.

Meeste faillissementen in de groothandel

De groothandel had van alle onderscheiden branches de meeste faillissementen, namelijk 9. Dat waren er 2 minder dan in week 23. Verder zijn er bij de eet- en drinkgelegenheden 7 bedrijven failliet gegaan, 5 minder dan in de voorgaande week. Ook in de specialistische zakelijke dienstverlening (o.a. juridische dienstverlening, architecten- en reclamebureaus) waren er 7 faillissementen, 2 meer dan in week 23. In week 24 zijn er ook 4 zaken failliet gegaan in de kappers- en schoonheidsverzorging, het hoogste aantal faillissementen per week in deze branche tot nu toe in 2020. Gemiddeld ging er tot en met week 24 in deze branche een bedrijf per week failliet.

Tussen de aanvraag en het uitspreken van een faillissement kunnen enkele weken zitten. Vanaf week 14 houden de rechtbanken de rekesten (als een andere partij de rechter verzoekt om een bedrijf failliet te laten verklaren) voor ten minste vier weken aan, tenzij er sprake is van spoed. Daarnaast is door het kabinet een noodpakket voor economie en banen opgezet om bedrijven zoveel mogelijk te ondersteunen.

De cijfers in dit bericht zijn voorlopig en kunnen worden bijgesteld. Bron: CBS

Bijna de helft van de inwoners uit de regio in Donorregister

Digitaalburg Geplaatst op door

Op 2 januari 2020 stond 49 procent van de bevolking van 18 jaar of ouder geregistreerd in het Donorregister. Dat zijn 6,9 miljoen mensen, 556 duizend meer dan op 2 januari 2019. In de gemeente Altena, Zaltbommel.Maasdriel, Waalwijk en Heusden wijkt dat aantal niet veel af van het landelijke gemiddelde.  De toename van het aantal toestemmingen met of zonder donatiebeperking is meer dan de jaren daarvoor. Het aantal mensen dat expliciet geen toestemming voor orgaandonatie geeft, nam ook meer toe dan de jaren daarvoor. Dat blijkt uit cijfers van het CBS en het Donorregister.

Op 1 juli 2020 wordt de nieuwe donorwet ingevoerd. Deze wet regelt dat alle inwoners van Nederland van 18 jaar of ouder, wanneer zij geen andere keuze vastleggen, in het Donorregister worden opgenomen met de vermelding ‘geen bezwaar tegen orgaandonatie’. 51 procent van de Nederlanders van 18 jaar of ouder was begin 2020 nog niet geregistreerd in het Donorregister.

Toestemming met of zonder donatiebeperking

Op 2 januari 2020 stonden ruim 6,91 miljoen mensen van 18 jaar of ouder geregistreerd, een jaar eerder (2 januari 2019) waren dat bijna 6,36 miljoen. Het aantal mensen van 18 jaar of ouder dat toestemming geeft voor donatie met of zonder donatiebeperking neemt jaarlijks toe. De toename is in 2020 groter dan de jaren daarvoor. Begin 2020 waren er 130 duizend meer toestemmingen geregistreerd dan begin 2019. Het aantal mensen dat expliciet geen toestemming voor orgaandonatie geeft, neemt sinds 2016 toe, van bijna 1,6 miljoen in 2016 tot 1,9 miljoen personen in 2019 en 2,3 miljoen in 2020.

Begin 2020 gaf 55 procent van de geregistreerde mensen van 18 jaar of ouder aan donor te willen zijn, 34 procent gaf geen toestemming en 11 procent wenste de keuze hierover aan een nabestaande of een aangewezen persoon te laten.

Mensen kunnen hun keuzes in het Donorregister elk moment veranderen of verwijderen. Begin 2020 hebben 38 duizend mensen hun keuze veranderd van ‘toestemming’ naar ‘geen toestemming’ en 20 duizend mensen pasten hun keuze in de omgekeerde richting aan van ‘geen toestemming’ naar ‘toestemming’. Vooral 50- tot 70-jarigen hebben hun keuze aangepast.

Vooral 18- tot 20-jarigen nog niet geregistreerd

Bijna drie kwart van de 18- tot 20-jarigen had zich begin 2020 nog niet geregistreerd in het Donorregister. Van de 20- tot 30-jarigen en 80-plussers was dat ruim de helft.
Mensen in de leeftijdsgroep 20 tot 70 jaar gaven bijna twee keer zo vaak toestemming met of zonder donatiebeperking dan geen toestemming. Bij zowel de 18- tot 20-jarigen als 70-plussers was het aandeel met en zonder toestemming nagenoeg gelijk verdeeld.

Mensen met een niet-westerse migratieachtergrond waren vaker niet in het Donorregister (72 procent) geregistreerd dan mensen met een westerse migratieachtergrond (64 procent) of mensen met een Nederlandse achtergrond (45 procent). Ruim drie kwart van de eerste generatie mensen met een migratieachtergrond (77 procent) was niet geregistreerd in het Donorregister, tegen ruim de helft van de tweede generatie (54 procent).

Mensen met een niet-westerse migratieachtergrond gaven minder vaak toestemming voor orgaandonatie (5 procent) dan mensen met een westerste migratieachtergrond (18 procent) of mensen met een Nederlandse achtergrond (32 procent).

Regionale verschillen

In 15 gemeenten stond meer dan 55 procent van de bevolking van 18 jaar of ouder nog niet geregistreerd. De top drie bestond uit Urk (67 procent), Staphorst (65 procent) en Vaals (62 procent). In Altena is het aantal niet geregistreerde donors 51%, in Zaltbommel 52%, in Waalwijk en Maasdriel ook 51% en in Heusden 46%

De gemeenten met de hoogste aandeel geregistreerde donoren (met of zonder beperking) zijn Goirle en Oost Gelre (beide 37 procent) en Eersel, Sint-Michielsgestel, Hilvarenbeek, Uitgeest (36 procent). Bron: CBS

Wetsvoorstel lachgasverbod maakt einde aan lachgas in gasflessen voor consumenten

Digitaalburg Geplaatst op door

Aan lachgas in gasflessen of grote hoeveelheden patronen komt voor consumenten een einde. Dat komt naar voren in het voorstel voor het lachgasverbod, dat Staatssecretaris Blokhuis (VWS) en minister Grapperhaus (J&V) vandaag in consultatie brengen. Eind vorig jaar kondigde het kabinet aan lachgas op lijst II van de Opiumwet te willen plaatsen en daarmee recreatief gebruik van lachgas te verbieden. Aanleiding was een risicobeoordeling waaruit bleek dat recreatief gebruik van lachgas tot schade aan de volksgezondheid en samenleving leidt. De ‘eigenlijke toepassingen’ van lachgas, zoals in de zorg, technische industrie en horeca, worden van het verbod uitgezonderd.

Niet voor recreatief gebruik
Blokhuis: “Lachgas wordt steeds vaker en in grotere hoeveelheden gebruikt als drugs, met name door jongeren. Met grote risico’s voor hun eigen gezondheid, maar ook voor anderen, bijvoorbeeld in het verkeer. Zoals de ongevallen met dodelijke afloop in Eindhoven in maart en Rotterdam in mei, waarbij naar alle waarschijnlijkheid lachgas in het spel was. Voor eens en altijd moet duidelijk zijn dat dit een erg schadelijke stof is, die niet voor recreatief gebruik is. Tegelijkertijd wil ik ervoor zorgen dat de sectoren waar lachgas wordt gebruikt zoals het bedoeld is, zoals de auto-industrie en de banketbakkers, hier niet de dupe van worden.”
Het verbod is in goed overleg met deze sectoren opgesteld, zodat het aansluit bij hun dagelijkse praktijk. Naast het verbod wordt ook preventie- en voorlichtingsmateriaal herzien om jongeren te informeren en beschermen tegen de risico’s van lachgas. Juist voorlichting en preventie is naast een verbod van onverminderd groot belang.

Eigenlijke toepassingen
De zorg wordt door het wetsvoorstel niet geraakt, omdat het gebruik van lachgas als geneesmiddel door de Opiumwet wordt uitgezonderd van het verbod. Daarnaast wordt een algemene uitzondering gemaakt voor de technische industrie en de horeca. Aanbieders hoeven hiervoor dus geen ontheffing of vergunning aan te vragen. Wel zijn er kaders geschetst die aangeven hoe deze eigenlijke toepassingen, van productie en handel tot gebruik, eruitzien. Alles dat buiten deze kaders valt, is strafbaar. Zo mogen groothandels slagroomgaspatronen alleen nog verkopen aan een beperkte lijst van soorten bedrijven, met niet meer dan 5 doosjes van maximaal 50 ampullen tegelijk en alleen als onderdeel van een normaal inkooppatroon, niet afzonderlijk. Het doorverkopen van lachgas wordt in alle gevallen verboden.

Toepassingen voor consumenten
Voor consumenten zijn amper eigenlijke toepassingen van lachgas. Zij mogen alleen lachgas in ampullen kopen en bezitten met het doel hier slagroom mee op te kloppen. Hiervoor geldt dat ze alleen verkocht mogen worden aan consumenten van 18 jaar en ouder en in hoeveelheden van niet meer dan 1 verpakking van maximaal 10 ampullen. Ook moet voor het winkelpersoneel aannemelijk zijn dat het wordt gekocht met het doel er voedsel mee te bereiden. Lachgas in gasflessen valt voor consumenten buiten alle eigenlijke toepassingen en wordt dus in alle gevallen verboden.

Internetconsultatie
Het voorstel gaat vandaag in internetconsultatie. Wie wil meedenken, kan tot 10 juli 2020 zijn ideeën of suggesties over het voorstel meegeven via https://www.internetconsultatie.nl/lachgasbesluit. Het streven is om het verbod op 1 januari 2021 in te laten gaan.

Meer omzet bouwsector, meer verleende bouwvergunningen in eerste kwartaal

Digitaalburg Geplaatst op door
De bouwsector ondervond in het eerste kwartaal nog geen hinder van de coronacrisis. De omzet van de bouw was 9,1 procent hoger dan een jaar eerder. Ook in maart, waarin de eerste effecten van de maatregelen tegen Covid-19 zichtbaar werden, behaalde de bouw een omzetstijging. De vergunde bouwsom voor nieuwbouw en verbouwingen van woningen lag in het eerste kwartaal van 2020 ruim 11 procent hoger dan in dezelfde periode een jaar eerder. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers over de bouw.
 

De omzet steeg in het eerste kwartaal bij alle branches. Gespecialiseerde bouwbedrijven behaalden met 11,1 procent de sterkste omzetstijging. Bedrijven in de grond-, water- en wegenbouw zagen hun omzet met 8,4 procent stijgen en bedrijven in de burgerlijke en utiliteitsbouw behaalden 7,1 procent ook een sterke omzetstijging.

Het aantal faillissementen in de bouw is in het eerste kwartaal met 7 gestegen vergeleken met een jaar eerder, tot 121. Daarmee stijgt het aantal faillissementen in de bouw voor het zevende kwartaal op rij.

Aantal vergunde nieuwbouwwoningen bijna 7 procent hoger

De totale bouwkosten van afgegeven vergunningen voor het bouwen en verbouwen van gebouwen waren in het eerste kwartaal 2020 met 4 miljard euro ruim 2 procent hoger dan in het eerste kwartaal van 2019.

De vergunde bouwsom voor nieuwbouw en verbouwingen van woningen lag in het eerste kwartaal van 2020 ruim 11 procent hoger dan in dezelfde periode een jaar eerder, voor bedrijfsgebouwen ruim 12 procent lager dan een jaar eerder. De vergunde bouwsom voor de nieuwbouw van bedrijfsgebouwen was ruim 21 procent lager, terwijl de verbouw van bedrijfsgebouwen ruim 7 procent hoger was dan een jaar eerder.

In het eerste kwartaal werd voor 14 duizend te bouwen woningen een vergunning verleend. Dat is bijna 7 procent meer dan in het eerste kwartaal van 2019. Deze toename volgt op een jaar van dalingen, maar ligt nog niet op het niveau van de eerste kwartalen van 2017 en 2018, toen nog zo’n  nieuwbouwwoningen werden vergund. 

Het aantal vergunde nieuwbouwwoningen is een vroege indicator voor de hoeveelheid woningen die in de nabije toekomst gebouwd worden. Woningtransformaties (het omzetten van niet-woningen, zoals kantoren, in woningen) zijn niet in deze cijfers opgenomen. De gemiddelde doorlooptijd vanaf de vergunningverlening is ongeveer twee jaar.

Vertrouwen bouwondernemers afgenomen

Het ondernemersvertrouwen van de bouwondernemers kwam aan het begin van het tweede kwartaal uit op -10,6, het laagste niveau sinds begin 2014. Vergeleken met ondernemers in andere bedrijfstakken is het vertrouwen in de bouw nog relatief hoog. Voor het tweede kwartaal verwacht per saldo de helft van de bouwondernemers een lagere omzet te behalen. 20 procent verwacht een krimp van het personeelsbestand. Bron: CBS

Uitstoot vervuilende stoffen per voertuig berekend

Digitaalburg Geplaatst op door

De hoeveelheid vervuilende stoffen die het verkeer in Nederland uitstoot werd al langer berekend. Maar hoeveel uitstoot van dieselauto’s zonder filter kwam, van bepaalde typen vrachtwagens of van zakelijk gereden bestelwagens, was tot vorig jaar niet bekend. De Emissieregistratie, waar onder andere het CBS, TNO en PBL aan deelnemen, ontwikkelde een methode om per voertuig de vervuilende uitstoot te berekenen. De bronnen van vervuiling kunnen daardoor tot in detail in beeld gebracht worden. Dat is belangrijk voor het maken en evalueren van klimaat- en milieubeleid.

Emissieregistratie

De Emissieregistratie (ER) is verantwoordelijk voor het in kaart brengen van de uitstoot van vervuilende stoffen in Nederland. De uitvoering van de ER wordt gecoördineerd door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Binnen de ER zijn zes taakgroepen. Eén daarvan is Verkeer en Vervoer. Zij stellen de emissies vast die uit luchtvaart, scheepvaart en wegverkeer in de bodem, het water en de lucht terechtkomen. Daarvoor wordt onder andere gebruik gemaakt van CBS data. Michel Sijstermans, onderzoeker wegverkeer bij het CBS vertelt: ‘Tot voor kort maakten we voor de berekening van de emissies van het wegverkeer een schatting van het totaal aantal kilometers dat alle voertuigen in Nederland per jaar reden. Die voertuigen werden ingedeeld in een aantal categorieën, gebaseerd op het soort voertuig – zoals personenauto’s, vrachtwagens en bestelwagens –, de brandstof en het bouwjaar. De luchtverontreinigende uitstoot berekenden we voor iedere voertuigcategorie op basis van het totaal aantal gereden kilometers. Afgelopen jaar ontwikkelde het CBS, TNO en PBL een nieuwe methode waarbij de emissies op meer gedetailleerd niveau berekend kunnen worden.’

Bottom-up

Gerben Geilenkirchen, onderzoeker mobiliteit bij het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), is voorzitter van de ER taakgroep Verkeer en Vervoer: ‘De nieuwe rekenmethode levert veel voordelen op. Voorheen konden we de totale uitstoot berekenen en voor bepaalde groepen voertuigen – zoals bijvoorbeeld alle personenauto’s tussen de 10 en 15 jaar oud. Nu gebruiken we een bottom-up methode, waarbij we uitgaan van de uitstoot van individuele voertuigen. Dat geeft ons de mogelijkheid specifieke uitsplitsingen te maken, bijvoorbeeld naar dieselauto’s zonder roetfilter of naar alle auto’s met een bepaald motortype. Hier kunnen we op inzoomen; voor het maken van beleid is dat zeer relevant. Een groot deel van het Nederlandse wagenpark is relatief schoon. Je wilt weten waar de vervuiling zit. Dieselauto’s zonder roetfilter bijvoorbeeld stoten zo’n 100 tot 1 000 keer zoveel fijnstof uit als dieselauto’s met roetfilter. Door de nieuwe methode kunnen we nu zien wat het aandeel van deze diesels is in de totale uitstoot van het wegverkeer in Nederland.’

Meten en berekenen

De nieuwe emissieberekening is te danken aan nauwe samenwerking tussen de partijen. Geilenkirchen: ‘Het CBS weet van alle kentekens in Nederland waar ze geregistreerd staan en hoeveel kilometer ze reden. PBL heeft kennis over de verschillende emissies en TNO doet metingen met voertuigen op de weg. Dat laatste is essentieel om de uitstoot van verschillende voertuigen in verschillende verkeerssituaties in kaart te brengen.’ Norbert Ligterink, wetenschappelijk onderzoeker bij TNO, is verantwoordelijk voor deze metingen. ‘We meten een stuk of negen emissies waaronder fijnstof -uit de uitlaat en van de banden en remmen-, stikstofoxide, ammoniak en CO2. Voertuigen die in gebruik zijn bij particulieren of bedrijven, of die we huren of lenen voor testen, rusten we uit met meetapparatuur. Die meet hoeveel emissies vrijkomen binnen- en buiten de bebouwde kom en op de snelweg, zowel tijdens filerijden als doorrijden. De uitstoot verschilt namelijk per type motor, soort emissie en waar, hoe snel en hoe dynamisch een voertuig rijdt. Op basis van de meest verkochte motoren, verschillende soorten gebruik en bekende vervuilers trekken we een representatieve steekproef. We weten daardoor nu van zo’n 370 voertuigcategorieën hoeveel zij van iedere vervuilende stof uitstoten in verschillende verkeerssituaties.’ Op basis van het type voertuig en het aantal kilometers per jaar kan een inschatting worden gemaakt van de meest voorkomende verkeerssituaties. Geilenkirchen: ‘Van een personenauto met 60 duizend kilometer per jaar extra op de teller weet je dat die relatief veel snelweg rijdt. Bij 12 duizend kilometer per jaar rijdt een auto juist weer meer in de stad. Zo hebben we een model ontwikkeld dat voor ieder kenteken het gebruik en de bijbehorende uitstoot berekent. Uiteraard aggregeren we die data daarna naar voertuigcategorieën zodat in publicaties geen individuele kentekens te achterhalen zijn.’

Beleid

Het in kaart brengen van de uitstoot van vervuilende stoffen door het wegverkeer is belangrijk voor beleid. Vooral de luchtkwaliteit, stikstofdepositie in natuurgebieden en de klimaatverandering zijn actuele thema’s. Ook voor het beleid heeft de samenwerking tussen TNO, PBL en het CBS meerwaarde. ‘Het CBS brengt het verleden, de trend door de tijd en de huidige situatie in kaart’, zegt Geilenkirchen. ‘Dat is belangrijk om daarop voort te kunnen bouwen. PBL maakt op basis van deze gegevens prognoses voor de toekomstige ontwikkelingen van de emissies. Ook beoordelen we met modellen de effecten van beleidsmaatregelen.’ TNO geeft ook vooraf advies aan de ministeries bij het ontwikkelen van nieuw beleid vertelt Ligterink. ‘Daarnaast helpen wij bij handhaving, beoordelen van beleid en het signaleren van nieuwe problemen en trends. Zo vullen CBS, PBL en TNO elkaar goed aan.’

Toekomstige ontwikkelingen

De nieuwe rekenmethode is in 2019 voor het eerst gebruikt over verslagjaar 2018. Er gaat nog verdere verfijning plaatsvinden vertelt Ligterink. ‘We gaan nog verdere uitsplitsingen maken in de categorieën. We willen bijvoorbeeld vuilniswagens als aparte categorie bekijken. Een vuilniswagen valt onder de vrachtwagens, maar rijdt veel meer in de stad en met lagere snelheden. Hoe lager de snelheid hoe vervuilender vrachtwagens zijn. Het is daarom relevant om ze apart te bekijken. Ook willen we gaan onderzoeken hoe schoon elektrische auto’s zijn. Zij stoten weliswaar geen fijnstof uit via de uitlaat, maar wel via slijtage van de banden, wegdek en remmen. Omdat elektrische auto’s vaak zwaarder zijn dan niet-elektrische auto’s zijn de krachten aan de wielen groter en komt er dus mogelijk meer fijnstof vrij.’ Daarnaast worden de mogelijkheden voor beleidsevaluaties verder bekeken. Geilenkirchen: ‘De nieuwe gegevens bieden ongekend veel opties. Je kunt allerlei uitsplitsingen en koppelingen met andere data maken. Denk bijvoorbeeld aan vervuilende bestelauto’s, die worden vooral zakelijk gereden. We zouden kunnen onderzoeken of ze bijvoorbeeld vooral in het bezit zijn van eenmanszaken voor wie het een grote investering is om een nieuwe, schonere bestelwagen aan te schaffen. Daar zou je dan beleid op kunnen maken.’ Als gedelegeerde opdrachtgever van de taakgroep is Geilenkirchen zeer tevreden over de nieuwe rekenmethode: ‘Dat is een compliment aan TNO en het CBS.’

Het CBS publiceerde begin 2020 de eerste tabellen met de nieuwe emissiecijfers. In mei publiceren de ER en PBL op hun website een uitgebreid rapport over de nieuwe rekenmethode voor de uitstoot van het wegverkeer. Bron: CBS 

Sterkste prijsdaling motorbrandstoffen sinds 2008

Digitaalburg Geplaatst op door

De prijzen van motorbrandstoffen aan de pomp zijn gemiddeld over maart 2020, tijdens het begin van de coronacrisis in Nederland, met 6,1 procent gedaald ten opzichte februari 2020. Dat is de sterkste daling sinds 2008. Dit meldt het CBS op basis van data van Travelcard Nederland.

Dit is de sterkste gemeten daling sinds november 2008, ten tijde van de kredietcrisis. Toen daalden de brandstofprijzen op maandbasis met 9,4 procent. Bovenstaande grafiek toont de gemiddelde prijsontwikkeling van de drie brandstofsoorten (benzine, diesel en LPG) samen.

Benzineprijsdaling zet in april door

Naast maandprijzen publiceert het CBS ook dagprijzen van motorbrandstoffen. Op 10 maart 2020 daalde de prijs van benzine ten opzichte van de dag daarvoor met 2,3 eurocent per liter het sterkst sinds 17 oktober 2008. Na 31 maart zakte de dagprijs van benzine met twee procent naar 1,47 euro per liter op 20 april. Het prijsniveau van nu is nog wel hoger dan in 2008. Toen kostte een liter benzine op de goedkoopste dag 1,15 euro.

Tankstations aan snelweg het duurst

Prijzen van brandstoffen hangen ook af van de locatie van de pomp. Zo zijn tankstations langs de snelweg duurder dan stations die niet aan de snelweg liggen. Het prijsverschil tussen snelwegstations en bemande stations die niet aan de snelweg liggen was in maart 2020 per liter benzine iets meer dan 11 eurocent. Onbemande stations zijn gemiddeld het goedkoopst. Lagere personeelskosten spelen daarin waarschijnlijk een rol. LPG is uit veiligheidsoverwegingen niet verkrijgbaar bij onbemande tankstations.

Prijzen ruwe olie in maart lager

De prijsontwikkeling van benzine wordt deels bepaald door de prijsontwikkeling van ruwe olie. De gemiddelde prijs per maand voor een vat olie was 34 dollar in maart 2020. Alleen in januari 2016 en in 2008 lag die prijs lager. Naast deze ontwikkeling beïnvloeden ook accijnzen, btw-tarieven, de dollarkoers en de vraag naar benzine de prijs. De belastingcomponenten liggen meestal voor een langere periode vast en dempen daardoor procentuele prijsveranderingen. In maart 2020 vormden belastingen en accijnzen ruim twee derde van de prijs die de consument aan de pomp betaalde. Bron: CBS