POEDEROIJEN – Al eeuwenlang waakt Slot Loevestein over het Munnikenland en de rivieren. Loevestein is een middeleeuws kasteel vol spannende ridderverhalen. In de 17e eeuw was het een kille gevangenis, waar andersdenkenden werden opgesloten. Ook was het een stoere vesting in de Hollandse Waterlinie. De hele 20e eeuw had Slot Loevestein een gecombineerde militaire en toeristische functie. Pas in 1951 werd Loevestein opgeheven als militair steunpunt.
Museum
Voortaan was het slot een museum. Door de militaire functie was er geen inrichting met meubels en kunst. Slotvoogd Mr. Ridder van Rappard wilde meer aankleding in het slot. Hij gebruikte het zogenaamde ‘schapenpotje’ om aankopen te doen. Na de oorlog hield hij schapen op de wallen van de vesting en de opbrengsten van de wol gebruikte hij voor de inrichting en aankleding van het slot.
Ministerie van Oorlog
Het Ministerie van Oorlog was in die tijd eigenaar van Slot Loevestein en de eigen inkomsten uit feesten en partijen waren een doorn in het oog van het ministerie. De slotvoogd verzette zich hevig tegen het legaliseren van deze inkomsten: hij wilde het geld zelf vrij kunnen besteden zonder goedkeuring van het ministerie.
Stichting Vrienden
Toen Van Rappard de pensioengerechtigde leeftijd bereikte en moest aftreden als slotvoogd, werd op 2 september 1969 de ‘Stichting Vrienden van het Slot Loevestein’, opgericht. Deze stichting zou voortaan de feesten en partijen organiseren en de opbrengsten gebruiken om het museum financieel te ondersteunen en het museumbezoek te bevorderen. Ridder van Rappard maakte tot aan zijn overlijden deel uit van het bestuur. Nu, 50 jaar later, ontplooit de Stichting Vrienden nog steeds activiteiten om het museum te ondersteunen.
Verzamelen
De Stichting Museum Slot Loevestein verzamelt objecten en verhalen die de ontstaansgeschiedenis, de militaire functie, de woonfunctie, de functie als staatsgevangenis en de recreatieve en museale functies van de vesting Loevestein weergeven. Dit kan zowel materieel als immaterieel erfgoed zijn.
De Stichting Vrienden wist een aantal topstukken te verwerven, zoals in 1977 een portret van Hugo de Groot uit het atelier Van Mierevelt. Dit schilderij is nu te zien in de tentoonstelling ‘Opgegraven’. Ook het schilderij ‘Gezicht op Loevestein’ (17e eeuw, Meerhout) wordt beschouwd als een topstuk in de collectie.
Steun, betrokkenheid en verantwoordelijkheid
De zakelijke vrienden van Slot Loevestein zijn een belangrijk onderdeel van de Stichting Vrienden. Deze zakelijke vrienden worden Leenheren genoemd. Zij ondersteunen de Stichting Vrienden van het Slot Loevestein en dus het museum met financiële bijdragen waarmee nieuwe presentaties en publicaties worden gerealiseerd. Maar het gaat natuurlijk niet alleen om financiële steun, het gaat ook om betrokkenheid en verantwoordelijkheid.
De Stichting Vrienden streeft ernaar om 100 leenheren bijeen te brengen, heren en dames die zich opwerpen om de erfenis van Hugo de Groot in stand te houden. Een doel dat hopelijk dit jubileumjaar verwezenlijkt wordt!
